پردنیزون از دسته دارو هایی می باشد که با نام استروئید یا کورتیکواستروئید شناخته می شوند و تنها توسط پزشک تجویز می شود. پزشکان گاهی از استروئید ها برای درمان آسم شدید و یا برای کمک به بهبود ریه ها پس از یک حمله ناگهانی آسمی استفاده می کنند.
پردنیزون معمولاً به تنهایی برای درمان آسم تجویز نمی شود بلکه در کنار دارو های دیگری از جمله اسپری های تنفسی از آن استفاده می شود.
در این مقاله از وردنگار، ما به بررسی این موضوع که پردنیزون چگونه در درمان آسم کمک می کند و چه عوارض جانبی ای دارد پرداخته و در انتها نگاهی می اندازیم به روش های دیگر درمانی که امروزه در دسترس می باشند.
چگونگی عملکرد پردنیزون برای درمان حملات آسمی:
پزشکان معمولاً پردنیزون را در حمله های حاد آسمی تجویز می کنند. در این گونه حملات فرد یا به سختی نفس می کشد یا اصلاً قادر به تنفس نمی باشد. این حملات به توجه پزشکی فوری نیازمندند.
هنگامی که فرد دچار یک حمله آسمی قابل ملاحظه می شود، در اکثر موارد پس از حمله التهاب مجاری تنفسی را تجربه می کند. این اثر مشابه تنفس از داخل یک نی می باشد تا تنفس از راه مجاری گشاد تنفسی که در یک فرد عادی اتفاق می افتد.
پزشکان از کورتیکواستروئید ها برای کاهش پاسخ التهابی بدن در حمله های آسمی استفاده می کنند.
پردنیزون یک دارو صنعتی می باشد که در آزمایشگاه ها ساخته می شود اما عملکردی مشابه هورمون های استروئیدی بدن دارد. پردنیزون در برخی موارد با نام پردنیزولون نیز در بین مردم شناخته می شود. این نام بر گرفته از نام ترکیبی است که پردنیزون در داخل بدن به آن تبدیل می شود تا مورد استفاده سلول های بدن قرار گیرد.
هنگامی که فرد پردنیزون مصرف می کند. بدن از آن به عنوان هورمون های استروئیدی استفاده می کند. این هورمون ها وارد سیتوپلاسم سلولی شده و با ایجاد واکنش های شیمایی باعث مهار تولید عوامل شیمیایی ایجاد کننده التهاب می شود.
در نتیجه این اتفاقات فرد قادر به تنفس راحت تر می شود زیرا مجاری تنفسی او گشاد تر شده و موکوس کمتری ترشح می کند که باعث تسهیل در تنفس می شود.
پردنیزون داری اثر کوتاه مدت با نیمه عمر ۱۸ الی ۳۶ ساعت می باشد. پزشکان معمولاً از پردنیزون استفاده می کنند تا استروئید های دیگر موجود زیرا این دارو ماندگاری کمتری نسبت دیگر استروئید ها در بدن دارد. پردنیزون به اندازه کافی ماندگاری دارد که به فرد کمک کند تا بر علائم حمله حاد آسمی غلبه کند.
مقدار دز اولیه مصرف پردنیزون بین ۵ الی ۶۰ میلی گرم در روز می باشد. پزشکان می توانند این مقدار را تا رسیدن به اثر مطلوب تغییر دهند.
بر اساس تحقیات گذشته، اگر در یک ساعت اولیه ورود فرد به بخش اورژانس به او کورتیکواستروئید داده شود؛ احتمال بستری شدن او کاهش می یابد.
عوارض جانبی پردنیزون :
در مصارف کوتاه مدت احتمال اینکه فرد دچار عارضه جانبی شود کم است؛ با این حال از عوارض جانبی مصرف کوتاه مدت پردنیزون برای درمان آسم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یبوست
- اسهال
- سردرد
- افزایش اشتها
- افزایش فشار خون
- بی خوابی
- حالت تهوع
- بی قراری
- سرگیجه
- استفراغ
استفاده از استروئید های خوراکی مانند پردنیزون می تواند باعث افزایش قند خون در فرد مصرف کننده شود. این نکته باید در افراد مبتلا به دیابت مورد توجه قرار گیرد.
افرادی که به صورت کوتاه مدت از استروئید ها استفاده می کنند معولاً دچار به عوارض جانبی بلند مدت مرتبط با مصرف استروئید های خوراکی نمی شوند. عوارض جانبی استفاده بلند مدت از استروئید های خوراکی عبارتند از:
- رشد نامتعادل
- افزایش احتمال ایجاد کاتاراکت ها
- افزایش احتمال ابتلا به پوکی استخوان
- افزایش وزن به طور بلند مدت
- تغییر خلقیات، به ویژه در افرادی که سابقه افسردگی دارند
- ایجاد پوست شکننده
پزشکان معمولاً استروئید ها را به صورت طولانی مدت برای درمان آسم تجویز نمی کنند. با این حال؛ اگر پزشک استروئید های طولانی مدت را تجویز کرد، فرد مصرف کننده هیچگاه نباید به طور ناگهانی مصرف آن ها را قطع کند زیرا قطع ناگهانی آنها می تواند علائمی چون سرگیجه، تشنگی و استفراغ را به دنبال داشته باشد. در این موارد پزشک کم کم دز مورد استفاده دارو را کاهش می دهد و پس از مدتی دیگر آن را تجویز نمی کند.
راه های دیگر درمان آسم:
در بیشتر موارد پزشکان پردنیزون را در کنار دارو های دیگر برای درمان آسم تجویز می کنند.
بتا-۲ آگونیست ها مثل آلبوترول از جمله دارو هایی می باشند که در کنار پردنیزون تجویز می شوند. این دسته دارو ها توانایی کاهش تنگی مجاری تنفسی را که در هنگام حمله های آسمی رخ می دهد را دارند.
ایپراتروپیوم از مثال های دیگر دارو هایی است که همراه با پردنیزون مصرف می شوند. این دارو ها را بصورت تنفسی به وسیله اسپری های تنفسی استفاده می کنند. ایپراتروپیوم باعث استراحت عضلات صاف و مجاری تنفس می شود که سبب تسهیل تنفس فرد می شود.
پزشکان همچنین می توانند برای افرادی که قادر به مصرف استروئید های خوراکی نمی باشند از استروئید های درون وریدی استفاده مثل هیدروکورتیزون و متیل پردنیزولون استفاده کنند.
در کنار استفاده از دارو، افراد مبتلا می توانند با دوری از عواملی که باعث تحریک حمله می شوند آسم خود را کنترل کنند. برخی از عوامل تحریک کننده آسم عبارتند از:
- دود سیگار
- گرد و غبار
- غذا هایی که باعث ایجاد واکنش آلرژی شوند
- شوره حیوانات
چه هنگام به پزشک مراجعه کنیم:
هنگامی که یک فرد به آسم مبتلا است هدف کمک به کنترل حملات می باشد به گونه ای که این حملات یا به طور مداوم به سراغ فرد نیایند یا اصلاً اتفاق نیوفتند. نشانه هایی که در صورت اتفاق افتادن فرد باید برای مهار آسم به پزشک مراجعه کند عبارت است از:
- استفاده از اسپری های تنفسی ناجی مثل آلبوترول بیش از ۲ بار در هفته
- داشتن علائم آسمی که باعث اختلال در خواب شوند حداقل ۱ بار در هفته
- حمله شدید و حاد آسمی که باعث بستری شدن شود
چشم انداز:
پردنیزون یک درمان کوتاه مدت برای کمک به کودکان یا بزرگسالانی است که حمله شدید و حاد آسمی را تجربه کرده باشند. این درمان ها می توانند سبب کاهش التهاب بوسیله کاهش سطح ایمنی بدن در پاسخ به حمله آسمی شوند.
با این وجود که مصرف طولانی مدت استروئید ها نگران کننده می باشد؛ اما مصرف کوتاه مدت آنها عوارض جانبی ناخواسته مهمی ایجاد نمی کند.
به طور ایده آل، فردی که یک بار دچار به حمله آسمی قابل ملاحظه ای شده با تنظیم مصرف دارو و درمان خود می تواند از اتفاق افتادن یک حمله دیگر جلوگیری کند.
اختصاصی وردنگار – هرگونه کپی برداری با نام و لینک دهی مستقیم مجاز است
بیشتر بخوانید:
- مغز افراد سالخورده نیز می توانند همانند جوانان سلول های مغزی جدید تولید کند
- آیا ارتباط با گوسفندان می تواند سبب بروز بیماری ام اس شود؟
- میزان مصرف ماهی در هفته + ارزش غذایی ماهی
- رژیم غذایی مناسب برای مبتلایان به میگرن چیست؟
- ۱۱ خاصیت شگفت انگیز سیب زمینی شیرین
