اطلاعات کامل در مورد روش های ارتودنسی

ارتودنسی چیست

ارتودنسی ، راهیست برای صاف کردن و حرکت دادن دندان ها برای بهبود ظاهر و کارکرد آنها همچنین، باعث کمک به سلامتی طولانی مدت دندانها ، لثه و مفاصل فک با وارد کردن فشار کمی به کل دندانها می شود.

این حرکت باعث بهبود ظاهر آنها و حالتی که دندان ها هنگام گاز زدن دارن و حتی باعث راحتی در تمیز کردن آنها میشود ؛ برخی افراد دارای دندانهای فوقانی رو به جلو یی هستند که ناخوشایند به نظر میرسند احتمال بالایی وجود دارد که این دندان های برجسته دچار آسیب دیدگی شوند ، اما درمان ارتودنسی میتواند آنها را حرکت بدهد و به جای درست خود باز گرداند و در مواقعی، فک بالایی و پایینی در جای درست خود واقع نمیشوند و باعث ایجاد ظاهر نامناسب برای دندان ها و روی هم قرار گرفتن نادرست آنها هنگام گاز زدن میشود درمان ارتودنسی هر دو عامل فوق را تصحیح می کند .

وقتی که دندان ها درست در کنار هم واقع نمی شوند، موجب ایجاد درد و فشار بر روی ماهیچه های فک شده و باعث به وجود آمدن ،مشکلاتی در مفاصل فک و همچنین سر درد میشود درمان ارتودنسی به قرار گرفتن صاف دو فک بالا و پایین و کاهش درد در این منطقه کمک می کند .

روش‌های درمان

سیستم ارتودنسی ثابت (براکت‌های فلزی):

همانطور که از نامش پیداست، در این روش دستگاه ارتودنسی قابل در آوردن و گذاشتن توسط بیمار نیست.

در این روش از براکت‌های فلزی استفاده می‌شود که بیشتر از دیگر سیستم‌ها در دهان بیمار دیده می‌شوند

با این حال از مزایای آن، قابلیت و توانایی بالا می‌باشد به طوری که اغلب، درمان های ارتودنسی

با بهترین نتیجه، توسط این سیستم قابل انجام هستند.

سیستم ارتودنسی ثابت با براکت‌های همرنگ دندان:

در این روش نیز مانند براکت‌های فلزی، دستگاه‌ها توسط بیمار قابل درآوردن و گذاشتن نمی‌باشند.

براکت های همرنگ که در اصطلاح براکت های بی رنگ، شفاف یا شیشه ای هم نامیده می‌شوند از مواد

مختلفی تهیه می شوند که نوعی از ان از مونو کریستالهایی تهیه میشوند که حالت شیشه ای داشته و معایب

نوع پلی کریستال را ندارند و بسیار زیباترند. بیماران بزرگسال تمایل بیشتر به انتخاب این براکت ها دارند

زیرا بسیار شبیه دندان بوده و حتی از فاصله یک متری هم قابل تشخیص روی دندان‌ها نیستند.

سیستم ارتودنسی لینگوال:

براکت های لینگوال (زبانی) به پشت دندانها چسبانده می شوند و از اینرو دیده نخواهند شد.

این تکنیک بالاخص مناسب افراد بزرگسالی است که ضمن تمایل به بهبود ظاهر و عملکرد

دندانها با ارتودنسی نمی خواهند دیگران از این درمان مطلع شوند. البته این براکت ها

معمولا” برای حرکات دندانی مختصر توصیه می شوند و کار با انها مشکلتر میباشد.

سیستم ارتودنسی نامرئی (پلاک‌های شفاف):

بسیاری از افرادی که خواهان درمان‌های ارتودنسی هستند، اولین مشکلشان ظاهر وسایل ارتودنسی می‌باشد.

انواع دستگاه‌های ارتودنسی

• ارتودنسی متحرک
• ارتودنسی ثابت
• ارتودنسی با استفاده از براکت‌های فلزی
• ارتودنسی با براکت‌های همرنگ دندان
• ارتودنسی برایکت‌های فلزی یا سرامیکی بدون الاستیک
• ارتودنسی از پشت دندان یا سیستم لینگوال
• ارتودنسی شفاف

مهم‌ترین اجزای ارتودنسی

    براکت‌ها:

براکت‌ها در واقع عامل ارتباطی بین سیم و سیستم دندانی بیمار هستند. این وسایل از جنس فلز یا مواد سرامیکی همرنگ دندان بوده و بر روی تک تک دندان‌هایی که ارتودنتیست می‌خواهد آن‌ها را حرکت دهد. توسط ماده چسبنده ظریفی نصب می‌شوند.

    بندهای فلزی:

حلقه‌های فلزی که در اکثر مواقع دور دندان آسیای بزرگ قرار می‌گیرد و ارتودنتیست سیم را در داخل کانال ویژه‌ای که روی این حلقه نصب است قرار می‌دهد. این حلقه فلزی توسط یک ماده خاص به دندان چسبیده و محکم می‌شود.

    سیم ارتودنسی

سیم‌هایی که در دوران درمان ارتودنسی مورد استفاده قرار می‌گیرند، در داخل شیار کوچکی درون براکت‌ها متصل و با حلقه‌های لاستیکی کوچک یا سیمهای فلزی نازک در جای خود محکم می‌شوند. البته در ارتودنسی دیمون نیازی به این حلقه‌های لاستیکی وجود ندارد. سیم‌های مراحل اولیه فشاری را به دندان‌ها وارد می‌کنند تا آن‌ها را به جایگاه صحیح هدایت کنند. سیم‌هایی که در طول مراحل اولیه درمان به منظور اصلاح به هم ریختگی و چرخش دندان‌ها استفاده می‌شوند، نازک و قابل انعطاف و از جنس نیکل تیتانیوم هستند. معمولاً در این مرحله از درمان است که شاهد بیشترین و بزرگترین تغییرات هستیم. در بیشتر معاینات در طول درمان، سیم‌ها عوض می‌شوند. همچنان که درمان ادامه می‌یابد، متوجه می‌شوید که سیم‌های استفاده شده ضخیم‌تر و محکمتر می‌شوند.

فواید ارتودنسی

دندان های روی هم افتاده شما بعد از ارتودنسی در موقعیت مطلوب و درست درسر جای اصلی خود داخل فک قرارمی  گیرند.

در نتیجه نیرویی که پس از گاز زدن و جویدن غذا به روی ریشه ها وارد می شود یکسان و متوازن است .

این درحالی است که در دندان های روی هم قرار گرفته و فاصله دار که هنوز ارتودنسی نشده اند پخش نیرو در همه جهات یکسان نیست  .

به بعضی از دندان ها و ریشه آنها  بیش از حد فشار وارد می شود و به برخی از دندان ها اصلا نیرویی وارد نمی شود که همین امر خود باعث ضعیفی و آسیب پذیری آنها می شود .

عوارض ارتودنسی

عوارض جانبی درمان ارتودنسی در ابتدا مربوط می شود به بهداشت شخصی فرد

اگر شخصی بطور کامل بهداشت دهان و دندان های خود را رعایت نکند به زودی دندان های او دچار پوسیدگی می شود .

زیرا رعایت بهداشت در دندان های ارتدنسی شده به دقت و زمان بیشتری نسبت به قبل از انجام ارتودنسی دارد .

از عوارض جانبی دیگر ی که احتمال دارد در درمان صورت بگیرد انتخاب نا مناسب پزشک شما است .

درمان ارتودنسی باید توسط متخصص ارتدنسی (ارتودنتیست) صورت بگیرد این درحالی است که بعضی از دندانپزشکان اقدام به درمان  با هزینه پایین تر می کنند .

از دیگر عوارض ارتودنسی این است که اگر درمان به صورت غیر علمی و به صورت اشتباه انجام شود ممکن است ایجاد عارضه کند .

از دیگر عوارض ارتودنسی می توان به برگشت احتمالی درمان ارتودنسی اشاره کرد که اگر بیمار دستورات لازم را پس از خارج کردن دستگاه ارتودنسی از دهان رعایت کند و پلاک های متحرک نگهدارنده را پس از درمان ثابت نیز بطور منظم استفاده کند این مشکل هم بطور کامل برطرف می شود .

سوالات متداول

۱ – طول درمان ارتودنسی چه مدت است؟

اگرچه مدت درمان کوتاه هم مطلوب بیمار و هم ارتدنتیست می باشد، ولی مدت درمان ارتدنسی به فاکتورهای مختلفی وابسته است از جمله نوع ناهنجاری، فرم اسکلت و بافت نرم ناحیه فکی- دهانی بیمار و فیزیولوژی و آناتومی ناحیه .

به طور کلی و به صورت آماری طول درمان حدود ۱.۵ -۲ سال می باشد، اما این مدت در بیماران مختلف تغییر می کند و گاهی بیشتر یا کمتر می شود. هدف اصلی درمان باید معطوف به کیفیت و نتیجه درمان باشد و کیفیت درمان نباید فدای طول درمان شود.

پس اکیداٌ به بیماران ارتدنسی توصیه می شود در حین درمان صبور بوده و از پرسش مکرر این سوال که “چه موقع دستگاه ارتدنسی را بر می دارید؟” پرهیز کنند.

۲ – آیا درمان ارتدنسی برگشت هم دارد؟

در مورد برگشت درمان ۲ عامل مطرح است:

الف- هنگامی که دندانها جابجا می شوند بافت لثه و الیاف همبندی که به دندانها متصل هستند تحت کشش قرار می گیرند و تمایل دارند دندانها را به سمت محل اولیه هدایت کنند بنابراین پس از اتمام درمان و باز کردن دستگاه ارتدنسی ثابت از بیماران قالب گیری شده و پلاکهای نگهدارنده داده خواهد شد و بسته به نوع پلاک، دستورات و نحوه استفاده به بیمار توضیح داده می شود تا زمانی که این الیاف در موقعیت فعلی دندانها بازسازی شود.

در صورت عدم استفاده صحیح از پلاک ها امکان برگشت و یا جابجایی دندان ها وجود خواهد داشت و مسئولیت این برگشت در صورت عدم استفاده صحیح از پلاک ها به عهده بیمار خواهد بود.

ب- ژنتیک و فرم اسکلتی و عضلانی بیماران تا حدی فرم قوس فکی را دیکته می کنند که

بعد از اتمام دوره رشد بیمار اهمیت این فاکتور تا حد زیادی کاهش می یابد ولی به صفر نمی رسد. تغییرات دندانی ناشی ازاین فاکتور بسیار کند بوده و در دراز مدت قابل مشاهده است. ( مثلا پس از ۵ سال تغییرات اندکی دیده می شود. )

بنابراین به بیمارانی که بسیارحساس بوده و هیچگونه تغییرات دندانی پس از ارتدنسی را ( حتی به میزان اندکی در مدت طولانی ) پذیرا نیستند، توصیه می شود پس از اتمام دوره نگهداری (Retention Period) از پلاکهای نگهدارنده خود هفته ای ۲ یا ۳ شب هنگام خواب استفاده نمایند.

۳ – دندانهای من کند حرکت می کنند آیا نمی شود نیروی وارده به دندانها را افزایش داد؟

بر خلاف تصور عموم، سرعت حرکت دندان تابعی ازمیزان نیرو نیست. یعنی با افزایش مقدار نیرو، سرعت حرکت دندان افزایش پیدا نمی کند و فقط خطر تحلیل ریشه دندان و لقی و در بعضی از مواقع از دست دادن دندان افزایش پیدا می کند. برای حرکت دادن دندانها نیرویی به مقدار ۲۵ میلی گرم برای هر دندان کافی است و مثلا برای حرکت دادن ۴ دندان باید ۱۰۰ میلی گرم نیرو اعمال شود و نیروهای بیشتر درد و ناراحتی برای بیمار و تحلیل بیشتر ریشه را به همراه خواهد داشت.

۴ – آیا امکان باز کردن دستگاهها برای یک یا چند روز وجود دارد؟

اکیداٌ توصیه می شود این کار انجام نشود چون علاوه بر اینکه آسیب زیادی به مینای دندانها وارد می شود، هنگام چسباندن مجدد براکت ها هماهنگی اولیه آنها از دست رفته و مجدداً درمان باید از ابتدا آغاز شود و به مدت درمان اضافه خواهد شد. همچنین دستگاههای ارتدنسی ثابت گران بوده و هزینه نسبتاٌ زیادی به بیمار تحمیل می شود.

گرداوری: وردنگار