شاید با خواندن این عنوان با خود بگویید که استرس در دوران کودکی هیچ جایگاهی ندارد و این دوران سراسر از شادی و نشاط و حرکت است. ولی متاسفانه امروزه استرس در افراد بزرگسال به کودکان نیز منتقل شده و شاهد بروز استرس در کودکان و خردسالان هستیم. در ادامه مطلب بیشتر در این مورد شرح می دهیم.
استرس در کودکان با چه علائمی بروز می کند؟
گاهی اوقات ما والدین تصور می کنیم که استرس های درونی ما را کودکانمان به هیچ وجه ندارند. اما واقعیت این است که کودکان نیز احساسات مربوط به خود را دارند و به عبارتی مطابق با شرایط سنی شان از احساسات زیادی برخوردارند.
آن ها هم همانند بزرگسالان استرس را احساس می کنند و چنانچه از نحوه برخورد با آن آگاهی کامل نداشته باشند، بدون شک دچار آسیبهایی خواهند شد.
نکته حائز اهمیت در این زمینه، داشتن آگاهی کافی برای والدین است. آنها باید به کودکان خود آموزش دهند که چگونه احساسات و عواطف خود را شناسایی و با والدین خود در میان بگذارند.
با توجه به تجربیات پدر و مادر این امکان وجود دارد که از راه های سالم با این مشکل برخورد کنند. والدین با ارائه مهارتهای سالم به فرزندان خود به آنها کمک می کنند تا در طول زندگی با هر نوع استرس و فشاری روبرو شده و بتوانند بر آن غلبه کنند.
استرس در کودکان کم سن و سال می تواند به صورت مکیدن شست، ناخن جویدن، انگشت در بینی کردن، شب ادراری و… باشد اما در کودکان بزرگ تر می تواند به شکل پرخاشگری، بدزبانی، اذیت کردن دیگران، کابوس دیدن، دروغ گفتن، بی نظمی، نداشتن اعتماد به دیگران و… خود را نشان دهد.
چگونه می توانیم از استرس کودک خود کم کنیم؟
کودکان استرس هایی را تجربه می کنند که بر عملکردهای اجتماعی شان تاثیر منفی می گذارد، خواب آن ها را کاهش می دهد و تمرکزشان را پایین می آورد تا جایی که باعث هدر رفتن استعدادهای آن ها و دست کشیدن از آرزوهایشان در بزرگ سالی می شود. با توجه به اهمیت این موضوع، این سوال پیش می آید که چگونه می توان به کاهش استرس کودک کمک کرد؟
صدای خود را بالا نبرید
وقتی متوجه عصبانیت و ناراحتی فرزندتان شدید، سعی نکنید با صدای بلند از او سؤالی کنید یا با گفتن کلماتی مثل:خوب، حالا مگه چی شده؟ دنیا که به آخر نرسیده آن را متهم جلوه دهید.
به سخنان فرزند خود خوب گوش دهید
به آرامی از فرزند خود سؤال کنید چه موضوعی باعث ناراحتی اش شده است و سعی کنید فقط شنونده باشید. با علاقه و صبر و حوصله به سخنان او گوش دهید و از هرگونه پیشنهاد، داوری، نصیحت و امر و نهی پرهیز کنید.
با ادای کلمات و جملاتی سعی کنید به فرزندتان القا کنید که متوجه احساس اش شده اید و با او کاملاً هم عقیده هستید.
احساس آنها را نامگذاری کنید
اکثر کودکان هنوز نامی برای احساسات خود ندارند. اگر فرزند شما احساس خشم و ناراحتی کرد با استفاده از کلمات به تشخیص احساس او کمک و او را در نامگذاری احساسش یاری کنید.
چنانچه آنها به احساس خود و نام آن آگاه باشند، نحوه بیان بهتری خواهند داشت و بهتر می توانند با شما رابطه برقرار کنند.
سایر راهکارهای کاهش استرس در کودکان
*استراحت کافی، تغذیه مناسب و البته تربیت درست میتوانند از عوامل مؤثر باشند. برای فرزند خود وقت کافی در نظر بگیرید. مهم نیست آنها میخواهند با شما صحبت کنند و یا فقط در کنار شما باشند، این فرصت را به آنها بدهید.
* با گفت و گو در مورد آنچه ممکن است دلیل استرس باشد به فرزند خود کمک کنید تا بر استرس خود غلبه کند. به کمک یکدیگر راه حلهای مناسبی پیدا کنید مانند:کاهش فعالیت های بعد از مدرسه، گذراندن وقت بیشتر با خانواده یا معلم و انجام فعالیت های ورزشی.
* می توانید کودک را از قبل برای روبه رو شدن با موقعیت های تنش زا آماده سازید. مثلا اجازه دهید بداند که قرار است به دکتر برود و با او در مورد آنچه ممکن است اتفاق بیفتد صحبت کنید. به یاد داشته باشید که کودکان کم سن و سال تر نیازی به آماده سازی ندارند زیرا این عمل می تواند موجب اضطراب بیشتر آنها شود.
*اگر فرزند شما احساس خشم و ناراحتی کرد با استفاده از کلمات به تشخیص احساس او کمک و او را در نامگذاری احساسش یاری کنید
* می توانید به فرزند خود توصیه کنید تا برای خارج شدن از شرایط استرس زا ، قدم بزند و یا حتی اگر دوست داشته باشد می تواند مطلبی را بنویسد.
* اجازه دهید که استرس را از خودش دور نماید.
* زمانیکه آرام گرفت ، با او صحبت کنید تا بفهمید چه راه حل مناسبی برای مشکلش می توانید پیدا کنید.
* سعی کنید در تمام وقت به او احساسی مثبت القاء نمایید و بگویید که کمتر مشکلی است که قابل حل نباشد و تمام اینها موقتی است
آموزش راهکارهای کاهش استرس در کودکان
شرکت در کلاس های آرام بخش برای بسیاری از مادران و کارمندان که به دلیل مشکلات روزمره زندگی دچار استرس هستند، راه حل مناسبی است. اما این روزها برپایی این کلاس ها برای بچه های پیش دبستانی نیز توصیه می شود تا بتوانند از انرژی منفی رهایی پیدا کنند.
این کودکان با حضور در کلاس های یک ساعته روش هایی مانند آرام بخشی و قصه گویی را آموزش می بینند.
به نقل از سایت «هلث نیوز» این کلاس ها برای پیش گیری از ناراحتی های فکری و روحی در کودکان موثر است. به گفته یک محقق امروزه تقریباًتمام وقت کودکان صرف کارهای مدرسه می شود و وقت چندانی برای تفریح ندارند، این امر باعث بالا رفتن آمار بیماری روانی در کودکان می شود.
خیلی از نوجوانان نیز قادر به کنترل رفتار عاطفی خود نیستند این کلاس ها به کودکان می آموزد تا بتوانند رفتارهای خود را کنترل کنند.
گردآوری: وردنگار
