اعتیاد مشکلی است که تاکنون دامن بسیاری از افراد و خانواده های آنها را گرفته و به یکی از معضلات جوامع بشری تبدیل شده است. در این نوشته به توضیحاتی پیرامون راههای مبارزه با این مشکل و ترک آن خواهیم پرداخت.
قبل از هرچیز تذکر این نکته ضروری است که استفاده از درمان های نادرست و بی پایه برای ترک اعتیاد می تواند عوارض جبران ناپذیری مانند مشکلات مغزی به همراه داشته باشد. اما با این حال باید گفت که ایجاد تغییر غیر ممکن نیست! می توان با استفاده از درمان های صحیح و علمی و دریافت حمایت های لازم به اعتیاد غلبه کرد.
برای تغییر تصمیم جدی بگیرید!
برای بسیاری از افرادی که به اعتیاد دچار هستند، مهم ترین و شاید سخت ترین گام برای رهایی از این شرایط تصمیم جدی است! در ابتدای کار که هنوز تصمیم قطعی نگرفته اید، طبیعی است که از نتیجه کارتان مطمئن نباشید و ندانید که آیا تصمیم شما نتیجه دلخواه را خواهد داشت یا خیر.
پس از ارائه مقدمه ای کلی، حال به گام ها و راه های مختلف روحی و جسمی لازم برای درمان اعتیاد خواهیم پرداخت:
به تغییر، فکر کنید
– میزان و زمان مصرف مواد مخدرتان را ثبت کنید. این کار به شما کمک می کند نقش اعتیاد به این مواد را در زندگی تان بیشتر درک کنید.
– لیستی از اطرافیانتان تهیه کنید که موافق و مخالف ترک اعتیاد شما هستند. همچنین مزایای ترک مواد مخدر را یادداشت کنید.
– چیزهایی که برایتان اهمیت دارد را در نظر بگیرید؛ همسرتان؟ فرزندانتان؟ حیوان خانگی تان؟ شغلتان؟ یا سلامتی تان؟ مصرف مواد مخدر چه تاثیری بر هر کدام از این موارد دارد؟
– از کسی که مورد اعتمادتان است، درباره حسش نسبت به اعتیادتان بپرسید.
– از خودتان بپرسید آیا چیزی است که شما را از تغییر باز می دارد؟ و یا اینکه چه چیزی باعث ایجاد تغییر در شما می شود؟
آماده سازی برای تغییر؛ ۵ گام اساسی برای آماده سازی روانی برای ترک اعتیاد
- دلایلتان برای تغییر را به خود یادآوری کنید.
- به تلاشذهای قبلی تان فکر کنید. کدامیک اثرگذار بود و کدام نبود؟
- اهداف مشخص برای خود تعیین کنید. به عنوان مثال محدودیت های موجود برای ترک اعتیاد و یا روز شروع به ترک اعتیاد.
- نشانه هایی که اعتیاد شما را به یادتان می آورند چه در محل کار، منزل و سایر مکان هایی که زیاد رفت و آمد می کنید را از بین ببرید.
- دوستان و خانواده تان را از این تصمیم اگاه کنید و از آنها بخواهید شما را حمایت کنند.
راه های مختلف ترک اعتیادتان را بررسی کنید
حال که تصمیم به ترک گرفتید، زمان آنست که گزینه های مختلف را بررسی کنید. راه های ترک اعتیاد، به ماده مخدر مورد استفاده بستگی دارد، لیکن معمولا یک برنامه برای ترک اعتیاد شامل مواردی زیر می شود:
– دفع سموم:
معمولا اولین گام برای ترک اعتیاد پاک کردن بدن از سموم و مدیریت عوارض ترک ماده مخدر در بیمار است.
– مشاوره رفتاری:
مشاوره گروهی یا شخصی به شما کمک می کند دلایل مصرف مواد مخدر را شناسایی کنید، ارتباطاتتان را بهبود ببخشید و یاد بگیرید از رفتار های درست دیگران تقلید کنید.
– دارو:
ممکن است از دارو برای درمان عوارض ترک اعتیاد، جلوگیری از بازگشت و یا درمان عوارضی مثل افسردگی یا اضطراب استفاده شود.
-پشتیبانی بلندمدت:
از این مورد برای جلوگیری از بازگشت اعتیاد و ادامه دادن درست مسیر، استفاده می شود. همچنین از راه هایی مثل شرکت در گروه های ترک اعتیاد و ملاقات های آنلاین نیز می توانید استفاده کنید.
حین انتخاب هر یک از راه های مذکور موارد زیر را در نظر داشته باشید:
۱- یک راه درمانی برای همه کاربرد ندارد.
نیازهای هر فرد با دیگران متفاوت است. اعتیاد شما به هر ماده مخدری که باشد، برای ترک آن نیاز به یک برنامه مدون و مناسب شرایطتان دارید.
۲- درمان انتخاب شده باید تمام زمینه ها را تغییر دهد.
اعتیاد، تمام جوانب زندگی فرد از جمله روابط، شغل، سلامتی و وضعیت روحی اش را تحت تاثیر قرار می دهد. میزان موفقیت درمان انتخاب شده به این بستگی دارد کــه آیا این درمان زندگی جدیدی را برای فرد معتاد رقم زده است یا خیر و اینکه آیا دلیل شروع به استعمال مواد مخدر برای شخص معتاد مشخص گردیده است یا خیر.
۳- تصمیم و اراده دو نکته کلیدی هستند.
درمان اعتیاد درمانی راحت و سریع نیست. معمولا هرچه استفاده از این مواد طولانی تر بوده باشد، درمان نیز طولانی تر و فشرده تر خواهد بود. در همه موارد، پیگیری و ادامه دادن درمان برای رهایی از اعتیاد بسیار مهم و اساسی است.
۴- مکان های بسیاری برای مراجعه و درمان وجود دارند.
همه افراد لزوما نیاز به درمان های دارویی و سایر موارد مذکور ندارند. درمانی که هر فرد نیاز دارد به عوامل مختلفی مثل: سن فرد، سابقه استعمال مواد مخدر و یا شرایط روانی و پزشکی وی بستگی دارند. علاوه بر پزشکان و روانشناسان، بسیاری از مددکاران اجتماعی و مشاوران نیز راه هایی را برای درمان و ترک اعتیاد پیشنهاد می کنند.
برای بهبودتان از دیگران هم کمک بگیرید:
سعی نکنید این کار را به تنهایی انجام دهید، از دیگران نیز کمک بگیرید. از هر راه درمانی که استفاده می کنید، لازم است که حمایت قوی پشت سرتان حس کنید و احساس مثبتی داشته باشید. هرچه دیگران بیشتر شما را تشویق کنند، راهنمایی تان کنند و حرف شما را بشنوند، یقینا نتیجه تلاش شما نیز مثبت تر خواهد بود.
به دوستان نزدیک و خانواده تان تکیه کنید. داشتن حمایت دوستان و خانواده، یک دارایی بسیار با ارزش در راه ترک اعتیاد خواهد بود. اگر قبلا باعث ناامیدی دوستان و خانواده تان شده اید و این موضوع مانع از آن می شود کـه دوباره به سوی آنها برگردید، حتما به پزشک یا مشاور مراجعه کنید.
داشتن ملاقات ها را نیز جدی بگیرید. در گروههایی شرکت کنید که آنها هم اهداف مشابه شما را دارند. این کار به روند بهبود شما کمک شایانی می کند. همچنین می توانید از تجربه های دیگران استفاده کرده و از آنها یاد بگیرید که برای ترک اعتیاد چه اقداماتی انجام داده اند.
راههایی سالم برای غلبه بر استرس پیدا کنید
بعد از اینکه تصمیم برای ترک اعتیاد گرفتید، نوبت آن می رسد که به رویارویی با مشکلاتی بپردازید که دلیل استعمال مواد مخدر در شما بوده اند. آیا برای آرام کردن احساساتتان، از مواد مخدر استفاده کرده اید یا پس از یک جر و بحث سنگین؟ یا چون روز بدی را گذرانده اید، به دنبال این هستید کـه خود را سرگرم کنید؟ یا برای فراموش کردن مشکلات از این مواد استفاده می کنید؟ در هر صورت برای اینکه درمانتان کارساز باشد، باید مشکلات مذکور همه حل شوند.
هنگامی که این مشکلات نیز حل شدند، ممکن است گاها دچار حالاتی مثل استرس، احساس تنهایی، ناامیدی، عصبانیت، شرمساری، و … شوید. این احساسات بخشی جدانشدنی از زندگی هر فرد هستند. پیدا کردن راه هایی برای مدیریت این احساسات برای ادامه دادن درمان اعتیاد بسیار مهم و کاربردی هستند.
و اما برای درمان استرس، راه های غیردارویی نیز وجود دارد. از بین چند راهی که در ذیل پیشنهاد می شود، هرکدام که بهتر برای شما کاربرد دارد را انتخاب کرده و به آن عمل کنید:
- قدم زدنی کوتاه در محیطی آرام می تواند به کاهش استرس شما کمک کند. همچنین یوگا و اندیشه عمیق نیز می تواند راه مناسبی برای کاهش استرس باشد.
- بیرون بروید و از آفتاب و هوای آزاد لذت ببرید. لذت بردن از یک منظره زیبا حتما استرس شما را خواهد کاست.
- از حس بویایی خود بیشتر استفاده کنید. گل های خوش بو را استشمام کنید و از چیزهایی که خاطرات خوبی را یاد شما می آورند، بیشتر استفاده کنید.
- برای خود چای بریزید، گردن تان را ماساژ دهید و یا یک دوش آب گرم بگیرید.
عواملی که باعث تحریک شما به سمت مواد مخدر می شوند را تحت کنترل داشته باشید
فرآیند بهبود تنها به مصرف نکردن ختم نمی شود. مغز شما همچنان نیاز به بازسازی ارتباطاتی دارد که هنگام اعتیاد تغییر کرده بودند. به احتمال زیاد، در طول این بازسازی، باز هم وسوسه استعمال مواد مخدر سراغ شما خواهد آمد. در ادامه چند راه برای مقابله با این افکار وسوسه انگیز به شما پیشنهاد می شود:
- اگر دوستانی دارید که معتاد هستند، از آنها دوری کنید. اطرافتان را با کسانی پُر کنید که شما را به ترک اعتیاد تشویق می کنند. نه کسانی که شما را به سمت عادت های ناپسند قبلی سوق می دهند.
- در مورد سابقه استفاده از مواد مخدر صادق باشید و از آن خجالت نکشید. اگر نیاز به درمان های پزشکی دارید، با خودتان رو راست باشید و یک همراه برای خود پیدا کنید تا جایگزین های مناسب را به شما پیشنهاد داده و حداقلِ داروی ممکن را برای شما تجویز کند. نکته مهم اینست که هرگز احساس حقیر بودن یا شرمساری در خود نداشته باشید و برای درمان آن اقدام کنید.
- خودتان را در فعالیت های مختلف درگیر کنید تا فرصت فکر کردن به مواد مخدر را نداشته باشید. این فعالیت ها می تواند شامل مواردی مثل شروع یک کتاب جدید، دیدار با دوستان قدیمی، تماشای یک فیلم و یا تمرین های بدنی باشد.
- با نزدیکان خود درباره این وسوسه صحبت کنید. این کار برای از بین بردن افکار وسوسه انگیز بسیار کاربرد دارد.
اختصاصی وردنگار – هرگونه کپی برداری با نام و لینک دهی مستقیم مجاز است
