تیروئیدیت هاشیموتو که با نام تیروئیدیت لنفوسیتی اتوایمیون یا مزمن نیز شناخته می شوند، یکی از بیماری های مربوط به تیروئید است که نسبتا رایج است. تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری ارثی بوده و مردان را بیشتر درگیر خود میکند. تقریبا مردان هفت برابر زنان به این بیماری دچار می شوند.

تیروئیدیت هاشیموتو با تولید سلول های ایمنی و آنتی بیوتیک های بدن از طریق سیستم ایمنی بدن مشخص می شود که می تواند باعث آسیب رساندن به سلول های تیروئید شده و توانایی آنها در ساخت هورمون تیروئید را به خطر اندازد . اگر مقدار هورمون تیروئید که تولید می شود برای نیازهای بدن کافی نباشد هیپوتیروئیدیسم اتفاق می افتد.  غده تیروئید نیز ممکن است بزرگتر شود و گواتر ایجاد شود.

علائم تیروئیدیت هاشیموتو چیست؟

• روان پریشی Myxedematous ، افزایش وزن ، افسردگی ، شیدایی ، حساسیت به گرما و سرما ، پارستزی ، خستگی ، حملات هراس ، برادی کاردی ، تاکی کاردی ، کلسترول بالا ، هیپوگلیسمی واکنشی ، یبوست ، میگرن ، ضعف عضلانی ، گرفتگی عضلات ، از دست دادن حافظه ، ناباروری ، و از دست دادن مو. خستگی
• افزایش وزن
• رنگ پریده ، صورت پف آلود
• احساس سرما در
• درد مفاصل و عضلات
• یبوست
• موهای خشک ، نازک شدن
• جریان قاعدگی سنگین یا دوره های نامنظم
• افسردگی
• کندی ضربان قلب
مشکلات حامله شدن

عوارض هاشیموتو چیست؟

 

۱- گواتر:

بزرگ شدن غده تیروئید را گواتر می‌نامند. کم کاری تیروئید یکی از عل ایجاد گواتر می‌باشد. گواتر موجب بروز مشکلاتی در تنفس و بلع غذا می‌گردد.

۲- مشکلات قلبی:

به علت افزایش مقدار کلسترول بد (LDL)، برخی مشکلات قلبی به وجود می‌آید. کم کاری تیروئید موجب افزایش اندازه قلب و ناتوانی در قلب می‌گردد.

۳- مشکلات روانی:

ابتدای بیماری هاشیموتو، افسردگی رخ می‌دهد و هرچه زمان بگذرد، این افسردگی بدتر می‌شود. بیماری هاشیموتو، می‌تواند باعث کاهش میل جنسی در زنان و مردان گردد و می‌تواند عملکرد ذهنی را کند کند.

۴- نقص نوزاد هنگام تولد:

کودکانی که از مادران مبتلا به هاشیموتو متولد می‌شوند، بیشتر در معرض خطر نواقص هنگام تولد می‌باشند. این کودکان، بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات فکری و رشد بدنی می‌باشند. ممکن است کودکان متولد شده، لب شکری باشند. اگر می‌خواهید باردار شوید، حتما آزمایش تیروئید را انجام دهید.

تشخیص تیروئیدیت هاشیموتو به چه صورت است؟

تعداد زیادی از بیماران مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو به اشتباه با سندرم خستگی مزمن، افسردگی، فیبرومیالژیا، یک اختلال اضطرابی، PMS (سندرم پیش از قاعدگی) و یا اختلال خلقی ادواری (cyclothymia) تشخیص داده مــی‌شوند. دلیــل این امــر آن است که در مـراحل اولیه علائم کـم‌کاری تیروئید نسبتا غیـر‌اختصاصی هستـند.

پزشک آموزش دیده در تشخیص و درمان بیماری‌های تیروئید است (مثلا یک متخصص داخلی یا غدد) می‌تواند گواتر را در طی معاینه‌ی فیزیکی و همچنین با بررسی دقیق و شناسایی علائم مشخصه‌ی کم‌کاری تیروئید تشخیص دهد.

در‌طول مراحل اولیه‌ی بیماری، احتمال زیادی وجود دارد که متخصص‌غدد تیروئیدیت هاشیموتو را با دقت بیشتری نسبت به یک پزشک‌عمومی (GP) تشخیص دهد. با این‌حال، در‌طول مراحل اولیه با احتمال بالایی بیمار ابتدا پزشک عمومی را خواهد دید.

اگر بیمار دارای احساس خستگی تدریجی، رنگ‌پریده و یا پوست‌ خشک، صدای خشن و یبوست باشد، دکتر برخی تست‌های تشخیصی را پیشنهاد خواهد داد.

تست‌های تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

•‌ اندازه‌گیری T4 (تیروکسین): 

این تست مقدار تیروکسین در خون را اندازه می‌گیرد. اگر میزان آن پایین باشد این بدان معنی است که مشکلی وجود دارد.

•‌ اندازه‌گیری TSH (تیروتروپین) سرم:

اگر سطح خونی TSH بالا باشد، این دقیق‌ترین شاخص هیپوتیروئیدی است. TSH در غده‌ی هیپوفیز تولید می‌شود. هنگامی‌که غده‌ی تیروئید به اندازه‌ی کافی هورمون تیروئید تولید ‌نکند سطوح ‌خونیTSH افزایش می‌یابد. اگر میزانTSH طبیعی باشد کم‌کاری تیروئید رد می‌شود.

• ‌تست آنتی‌بادی ضدتیروئید:

برطبق گزارش انجمن متخصصان غدد آمریکا «افزایش آنتی‌بادی‌های ضد‌تیروئید خاص‌ترین شواهد آزمایشگاهی تیروئیدیت هاشیموتو را ارائه می‌دهد». با این‌حال، این هشدار نیز داده می‌شود که آنتی‌بادی‌ها ممکن‌است در تمام موارد وجود نداشته باشند.

بیماری هاشیموتو گاهی اوقات ممکن است نتایج حاصل از کلسترول تام، سدیم سرم، پرولاکتین سرم و فرمول و شمارش خون را تغییر دهد.

پزشکان معمولا بررسی‌های تصویربرداری را برای تشخیص این بیماری توصیه نمی‌کنند.

آزمایشات مناسب برای تیروئیدیت هاشیموتو چیست؟

آزمایش هورمونی:

توسط آزمایش خون می‌توان به مقدار هورمون غده تیروئید و غده هیپوفیز پی برد. اگر تیروئید کم کار باشد، مقدار هورمون تیروئید کم و مقدار هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) زیاد خواهد بود. دلیل افزایش مقدار TSH (توسط غده هیپوفیز ساخته می‌شود) این است که غده هیپوفیز، غده تیروئید را برای تولید هورمون بیشتر تحریک می‌کند.

آزمایش آنتی بادی:

بیماری هاشیموتو از آنجا که آنتی بادی‌های غیرطبیعی را می‌سازد، یک بیماری خود ایمنی می‌باشد. آزمایش خون، آنتی بادی‌های ضد تیروئید پراکسیداز (یک آنزیم) را نشان می‌دهد. این آنزیم در غده تیروئید می‌باشد و نقش مهمی در تولید هورمون‌های تیروئید بر عهده دارد.
بیماری هاشیموتو در دوران بارداری سخت تر تشخیص داده می شود. برای افراد ، بسیاری از علائم بیماری هاشیموتو مشابه حاملگی طبیعی است ، مانند خستگی و افزایش وزن . با این وجود عدم درمان تیروئید در دوران بارداری ممکن است بر رشد نوزاد و رشد مغز تاثیر بگذارد. بنابراین حتما دکتر خود اگر دارای علایم مشکلات تیروئید هستید مطلع کنید.

درمــان تیروئیدیت هاشیموتو چیست؟

هیچ درمانی برای التهاب تیروئید هاشیموتو وجود ندارد اما تغییر هورمون ها با دارو می تواند سطوح هورمونی را تنظیم کرده و متابولیسم طبیعی شما را بازگرداند.

قرص هایی با قدرت های متنوع موجود هستند. دوز دقیقی که پزشک شما تجویز می کند به تعدادی از عوامل بستگی دارد که شامل موارد زیر می شود:

• سن
• وزن
• شدت هیپرتیروئیدیس ( پرکاری تیروئید )
• دیگر مشکلات سلامتی
• دیگر داروهایی که ممکن است با هورمون های سنتتیک تیروئیدی در فعل و انفعال باشند.

زمانی که درمان را آغاز می کنید، پزشک شما یک تست آزمایشگاهی به نام تست هورمون تحریک کننده تیروئید ( TSH ) تجویز می کند تا عملکرد تیروئید را زیر نظر بگیرد و مطمئن شود که شما دز مناسب را دریافت می کنید. چون عمل هورمون های تیروئیدی در بدن بسیار کند است، ممکن است چند ماه طول بکشد تا علائم از بین بروند و گواتر شما کوچک شود. هر چند، برای گواترهای بزرگتر که بهبود نمی یابند، ممکن است نیاز به برداشت غده تیروئید باشد.

بهترین تمرینات یوگا برای مشکلات تیروئید:

۱ – ساروانگ آسانا ( ایستادن روی شانه) :

این آسانا مهمترین وضعیت برای تحریک غده تیروئید و کنترل تیروکسین می باشد.این تمرین مؤثرترین وضعیت یوگاست .چراکه به دلیل معکوس شدن خون از سمت پاها به سمت سر جریان پیدا می کند و به درمان تیروئید کمک می نماید.

۲ – ویپاریتا کارانی( وضعیت معکوس) :

این آسانا به بالانس عملکرد غده تیروید کمک می نماید و پیچیدگی ها و مشکلات حاصل از کم کاری تیروئید را تعدیل می کند.

۳ – هالاسانا ( وضعیت گاوآهن) :

این آسانا فشاری به گردن می آورد که باعث تحریک غده تیروئید می شود.

۴ – ماتسی آسانا( ماهی) :

این آسانا یک کشش مناسبی در گردن بوجود می آورد که باعث تحریک غده تیروئید می شود.

درمان تغذیه ای تیروئیدیت هاشیموتو

این افراد به دلیل کاهش سوخت و ساز در بدن و کاهش آتش گوترش دچار سوءهاضمه و انباشتگی متابولیکی (آما) میباشند.

بنابراین استفاده از زنجبیل و نوشیدن آب گرم و غذاهای فیبر دار مناسب با طبع -استفاده از سبزی های تازه – مصرف چربیها و کربوهیدراتهاو محدود کردن غذاهای با طب و حرارت سرد، مثل گوشت قرمز.

استفاده از غلات سبک مثل جو و سبزیجات پخته و تازه به کاهش آما کمک میکند.

داروها و مکمل های مناسب برای تیروئیدیت هاشیموتو

برخی داروها، مکمل‌ها و غذاها، بر جذب لووتیروکسین اثر دارند. اگر زیاد از فراورده‌های سویا استفاده می‌کنید و یا رژیم‌های غنی از فیبر دارید و یا یکی از داروهای زیر را مصرف می‌کنید، حتما با پزشک خود مشورت کنید:

• مکمل آهن
• کلستیرامین (دارویی برای پایین آوردن کلسترول خون)
• هیدروکسید آلومینیوم (داروی ضد اسید معده)
• سدیم پلی استیرن سولفانات (برای جلوگیری از افزایش مقدار پتاسیم خون)
• سوکرافیت (داروی اولسر یا زخم)
• مکمل کلسیم

داروهای گیاهی و طب سنتی برای بهبود تیروئیدیت هاشیموتو

– ریشه جینسینگ هندی (Ashwagandha) به مقدار ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم در روز
– نصف قاشق چایخوری تنتور، ۲ تا ۳ بار در روز
– تخم کتان، ۱۰۰۰ میلی گرم در روز
– علف هرز دریایی به تعادل عملکرد تیروئید کمک می‌کند.
– خارپنبه برای کاهش علائم تیروئید، ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی گرم در روز
– گیاه Avena (جوی سبز)
– مر (Myrrh): نوعی صمغ است که تیروئید را تحریک می‌کند و برای درمان بیماری تیروئید کاربرد دارد.
– عصاره برگ زیتون
–گیاه سیج: یک گیاه معطر با برگ‌های سبز مایل به خاکستری می‌باشد که به عنوان گیاه پخت و پز معروف است. ۴۰ تا ۶۰ میلی گرم در روز از این گیاه درمان برای بیماری هاشیموتو استفاده کنید.

توجه: برای جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته، این گیاهان دارویی را تحت نظر پزشک متخصص مصرف کنید.

گردآوری و تدوین : خانم پاشایی

هرگونه کپی برداری با نام وردنگار مجاز می باشد