در مورد جرم گیری دندان چه می دانید؟ زمانی که پلاک های غذایی و میکروبی بر روی دندان ها می مانند و لایه ای زرد رنگ ایجاد می کنند، توسط دندانپزشک جرم گیری شده و سطح دندان ها تمیز و پاک می شود.
در حقیقت جرم تجمع محکم و سخت شده پلاکهای میکروبی است که به دندانها چسبیدهاند و با مسواک زدن نیز تمیز نمیشوند. هدف از مسواک زدن حذف لایه میکروبی فوق (پلاک میکروبی) است. پلاک میکروبی نه تنها باعث پوسیدگی دندان میشود، بلکه فعالیت میکروبهای موجود در آن باعث آسیب به لثه و ایجاد التهاب در ناحیه لثه (ژنژیویت) نیز خواهد شد.
اگر شخصی خوب مسواک نزند، پلاکهای میکروبی کاملاً حذف نمیشوند و به تدریج بر ضخامت آنها افزوده میشود، پلاکهای میکروبی ضخیم شده، تحت تأثیر کلسیم بزاقی میتوانند به مواد معدنی موجود در دندان اتصال شیمیایی پیدا کنند.
این فرایند منجر به تشکیل جرم میشود. یعنی یک جسم سخت غیر از دندان در کنار دندان تشکیل میشود که از طریق کلسیم بزاقی، اتصال ضعیفی به دندان پیدا میکند. اتصال به دندان در حدی قوی نیست که نتوان آن را توسط ابزار دندانپزشکی جدا کرد، اما آن قدر قوی هست که با مسواک زدن یا شستشو قابل پاک شدن نباشد.
در صورتی که لثه دچار التهاب و عفونت خفیف تا متوسط شده باشد، دندانپزشک ممکن است برای درمان آن جرم گیری را توصیه نماید تا جلوی پیشرفت عفونت لثه گرفته شده و به لثه فرصت ترمیم داده شود. با این حال در موارد شدید بیماری لثه یا پریودنتیت، جرم گیری به تنهایی کافی نیست.
در چنین مواردی ممکن است پس از جرم گیری نیاز به جراحی لثه و برداشتن بافتهای آلوده وجود داشته باشد. در هر صورت باز هم پیش از جراحی باید جرم گیری و تسطیح ریشه انجام شود تا پلاک تجمع یافته در سطح دندانها پاک شود.
جرم نهتنها باعث ایجاد بوی بد دهان میشود بلکه رنگ و سلامت دندانها را نیز تحت تاثیر قرار میدهد و میتواند به پوسیدگی آنها و بروز بیماریهای لثه منجر شود. البته افرادی که زیاد چای و قهوه مصرف میکنند و سیگار میکشند زودتر دچار جرم دندان خواهند شد. پس به نوعی باید جرم دندانها را از بین ببریم.
نحوه انجام جرم گیری
در جرمگیری با ابزارهای دستی، دندانپزشک از یک جرمگیر دندان استفاده میکند و بهصورت دستی پلاکهای موجود روی دندانها را از بین میبرد، اما این نوع جرم گیری سطحی و مناسب افرادی است که جرم دندانی زیادی ندارند.
در جرم گیری با ابزارهای التراسونیک، پزشک به کمک یک دستگاه کوچک و سر فلزی آن پلاکها را از روی سطح دندانها و لثه پاک میکند و از اسپری آب برای شستن جرم و سرد نگهداشتن سر دستگاه کمک میگیرد. البته سوال بسیاری از متقاضیان جرم گیری از دندانپزشک این است که آیا جرم گیری درد دارد؟
بیمار در حین جرمگیری هیچ دردی را احساس نمیکند، چون نوک قلم دستگاه جرم گیری با ایجاد لرزش و ضربههای بسیار کوتاه روی جرمها آنها را از بین میبرد، اما دندان را نمیتراشد که باعث ایجاد درد شود.
جرم گیری با قلم یا ابزار دستی
در این روش دندانپزشک با استفاده از قلم جرم گیری به صورت دستی پلاک و رسوبات تجمع یافته در سطح دندان و بین دندانها را برمیدارد. از آنجایی که پلاک با چشم غیر مسلح دیده نمیشود دندانپزشک برای تمیز کردن پلاک دندانی باید به حس لامسه اتکا کرده و هر کجا که لکه های زبر در سطح دندان وجود دارد آن را تمیز کند.
جرم گیری با قلم اولتراسونیک
ابزارهای فراصوتی در دنیای پزشکی استفاده گسترده ای دارند. در دندانپزشکی از ابزارهای اولتراسونیک برای پاک کردن پلاک سطح دندانها استفاده میشود. به این صورت که ارتعاشات شدید قلم اولتراسونیک باعث شل شدن رسوبات و کنده شدن آنها از سطح دندان میشود. از طرفی اسپری آب دائماً دندان را خنک میکند تا در حین کار حرارت بیش از اندازه بالا نرود و دندان آسیب نبیند.
فواید این کار
برطرف شدن بوی بد دهان – بسیاری از افراد دائماً دهانشان بو میدهد و برخی دیگر گهگاهی دچار بوی بد دهان میشود. در هر صورت معمولاً عامل بوی بد دهان خود دهان بوده و جرم گیری نقش مهمی در حذف منشا بو ایفا میکند. بسیاری از افراد تصور میکنند علت بوی بد دهان شان، غذاهایی است که مصرف کرده اند در حالی که معمولاً چنین نیست. در اکثر موارد تجمع جرم و رسوب در سطح دندانها و لثه علت اصلی بوی بد دهان است. تنها راه رهایی از این وضعیت و درمان قطعی بوی بد دهان پاک کردن جرم و رسوب دندانها است. همچنین برای جلوگیری از تشکیل جرم و رسوب باید حداقل روزی دو مرتبه مسواک بزنید و یک مرتبه نخ دندان کشید. زبان نیز منشأ مهمی برای پنهان شدن ذرات غذا و ایجاد بوی بد میباشد بنابراین هر بار که مسواک میزنید زبان خود را نیز با مسواک تمیز کنید.
حفظ سلامت قلب و جلوگیری از بیماریهای قلبی – مطالعات بی شماری ارتباط بین سلامت دهان و دندان و سلامت بدن را بررسی کرده اند. این مطالعات نشان داده اند عفونت لثه تأثیری مستقیم بر سلامت سیستم قلبی عروقی ما میگذارد. یکی از دلایل این ارتباط، سهولت گسترش عفونت لثه به سایر بخشهای بدن از طریق جریان خون میباشد. خطر بیماریهای قلبی، فشار خون بالا، سکته مغزی، دیابت و بسیاری از بیماریهای خطرناک و تهدید کننده زندگی را میتوان با اقدامات ساده ای مانند پاک کردن جرم و رسوب دندان با جرم گیری کاهش داد.
صرفهجویی در هزینه های درمانی – مراقبت از سلامت دندانها و لثه در خانه از نیاز جدی به درمانهای پرهزینه دندانپزشکی جلوگیری نماید. درمانهای دندانپزشکی اغلب بسیار پر هزینه و پر دردسر هستند. با جرم گیری و چکاپهای منظم دندانپزشکی از بروز پوسیدگی دندان جلوگیری کرده و در صورت ابتلا به آن در مراحل اولیه با درمانهای بسیار ساده مشکل را برطرف میکنید و مانع پیشرفت بیماری و عوارض پر هزینه بعدی میشوید. اگر چه ممکن است درمان پوسیدگی کوچک دندان نیز هزینه به دنبال داشته باشد اما مسلماً گسترش پوسیدگی و در نتیجه نیاز به عصب کشی دندان و یا کشیدن آن و پس از آن کاشت ایمپلنت و مراقبتهای بعدی از آن بسیار پر هزینهتر خواهد بود.
سلامت بارداری – تحقیقات بسیاری بر روی سلامت دهان و دندان در دوران بارداری انجام شده است که نشان میدهد عفونت لثه در دوران بارداری میتواند تأثیرات نامطلوب و حتی خطرناکی بر سلامت مادر و جنین داشته باشد. جرم گیری از بیماری لثه پیشگیری کرده و آن را در مراحل اولیه به سادگی درمان مینماید.
گرداوری: وردنگار