دانشمندان مشکل بالقوه کشنده‌ای برای سفر به مریخ کشف کرده‌اند
-
پرتوهای کیهانی نوعی تابش قدرتمند هستند که فضانوردان را در معرض خطر قرار می‌دهند.
-
ورای سپر مغناطیسی محافظ زمین، خطر ابتلا به سرطان و دیگر اثرات سوء آن بر سلامت افزایش می‌یابد.
-
با توجه به مطالعات اخیر روی موش‌ها، اولین کاوشگران مریخ ممکن است دو برابر بیش از آنچه پیشتر تصور می‌شد در معرض خطر باشند.
-
با این حال ممکن است محققان به زودی محافظ‌های بهتری در مقابل پرتوهای کیهانی بسازند.
ناسا عزم خود را برای فرستادن فضانوردان به مریخ طی ۱۵ تا ۲۰ سال آینده جزم کرده است. چین اعلام امیدواری است که بتواند بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ اولین انسان را به آنجا بفرستد و حتی روسیه در حال برنامه‌ریزی برای گام نهادن روی سیاره سرخ است.
در همین حال، ایلان ماسک، بنیانگذار SpaceX، در تلاش است تا هزینه‌های سفر فضایی را به اندازه کافی کاهش دهد تا بتواند هر چه زودتر یک سازه مریخی را تأسیس کند.
اما اگر تحقیقات مربوط به قرار گرفتن موش‌ها در برابر تشعشعات بر انسان نیز مشابه باشد، رفتن به مریخ ممکن است بیش از آن چیزی که هر کسی انتظار آنرا دارد خطرناک باشد.
بر اساس مطالعات مجله Nature و ویدیویی که اخیراً مجله Business Insider منتشر کرده‌اند، مشکل ریشه‌ای، پرتوهای کیهانی است.
خطر پرتوهای کیهانی
پرتوهای کیهانی، ذرات اتمی و زیر اتمی با سطح انرژی بالا هستند که از ستارگان منفجر شده، سیاهچاله‌ها و دیگر منابع قدرتمند در فضا ناشی می‌شوند.
این پرتوها می‌توانند برای فضانوردان مشکلات متعددی به وجود بیاورند از جمله اینکه می‌توانند به DNA آسیب برسانند، خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند، منجر به آب مروارید در چشم بشوند، به سیستم عصبی آسیب برسانند و باعث بروز مشکلاتی در گردش خون شوند.
محققان می‌دانند که فضانوردان نسبت به کسانی که روی زمین باقی می‌مانند بیشتر در معرض دریافت پرتوها هستند، زیرا جو زمین بخش زیادی از این انرژی مضر را جذب می‌کند.
تصویری از برخورد پرتوهای کیهانی
میدان مغناطیسی زمین همچنین بخش زیادی از تشعشعات فضایی را منحرف و منکسر می‌کند که به حفاظت از فضانوردان در ایستگاه بین المللی فضایی (که تنها ۲۵۰ مایل بالاتر از سطح زمین است) کمک می‌کند.
با این حال، در سفر به مریخ، محافظی در مقابل پرتوهای کیهانی وجود ندارد. دو تن از دانشمندان بهداشت به نام‌های فرانک کاسینوتا و الیدونا کاکوات از دانشگاه نوادا در لاس وگاس این مسأله را با بازبینی نتایج حاصل از چهار تحقیق قبلی تومور در موش‌ها مورد بررسی قرار داده‌اند.
علاوه بر تحقیق در باب تأثیر تابش مستقیم پرتوهای کیهانی به سلول‌ها که می‌تواند آنها را به سرطان آلوده کند، محققان به تحقیق در خصوص اثرات ثانویه‌ای که می‌توانند نقش مهمی بازی کنند نیز پرداخته‌اند.
یافته‌های آنها حاکی از خطر ابتلا به سرطان در عمق فضا (حداقل برای موش‌ها) است که تقریباً دو برابر بیشتر از تخمین‌های قبلی است.
چرا سفر به عمق فضا می‌تواند بیش از انتظارها خطرناک باشد
محققان معتقدند این افزایش خطر ابتلا به سرطان ناشی از چگونگی پخش شدن DNA آسیب دیده در بدن است.
تغییرات ناشی از تابش پرتوی کیهانی به یک سلول، صرفاً محدود به آن سلول نمی‌ماند. این سلول می‌تواند سیگنال‌های شیمیایی تولید کند که ممکن است سلول‌های سالم در نزدیکی خود را نیز سرطانی کند.
مدل‌های قبلی چنین اثر دومینو واری را در‌واقع به حساب نیاورده بودند. کاسینوتا و کاکوات در تحقیقشان اشاره می‌کنند که چیزی که بیشتر مایه نگرانی است آن است که آن نوعی از پرتو که مسئول ایجاد این اثرات است «تنها به میزان کمی توسط سپر محافظتی زمین کاهش می‌یابد.»
با این حال، سفر اکتشافی بشر بر روی مریخ نباید پیش از شروع شدن، پایان یابد.
آژانس‌های فضایی و شرکت‌های خصوصی، با جدیت برای کاهش تشعشع فضایی تلاش می‌کنند. به عنوان مثال یک شرکت نوپا در اسرائیل مشغول توسعه یک جلیقه است که برای جذب بیشتر تشعشعات طراحی شده است.
همچنین یک دانشمند ناسا اخیرا ایده پیاده‌سازی یک ماهواره را داده است که بتواند به عنوان یک سپر مغناطیسی مصنوعی، پرتوهای زیان‌بار اطراف مریخ را منحرف کند.
آنگونه که محققان در تحقیق خود خاطر اشاره کرده‌اند «اختلاف قابل ملاحظه‌‌ای» میان شیوع سرطان مدل موش‌ها و نرخ سرطان دیده شده در انسان‌ها وجود دارد. آنها ذکر کرده‌اند که «این تفاوت‌ها می‌تواند امکان تعمیم پیش‌بینی‌های توصیف شده در مقاله‌شان را محدود کند.»
اما دانشمندان اضافه می‌کنند که این شکاف دقیقا به این معناست که کاشفان آینده عمق فضا و آژانس‌های مطبوع‌شان باید احتیاط پیشه کنند.
آنها می‌گویند: «مطالعات فوری و پیش از ماموریت‌های بلند مدت فضایی خارج از جو محافظ زمین مورد نیاز هستند».