رگهای واریسی چیست؟ علائم، عوارض و راه های درمان

در مورد رگهای واریسی چقدر اطلاعات دارید؟ آیا می دانید چه عوارضی می تواند برای قلب شما به همراه داشته باشد؟ در این مقاله علائم و راه های تشخیص و درمان رگهای واریسی را مورد بررسی قرار می دهیم.

رگهای واریسی چیست؟

در واقع بخش گشاد شده (بزرگ شده) وریدهاست که درست زیر سطح پوست مخصوصا در پاها قرار گرفته است. آنها اغلب به راحتی دیده می شوند، زیرا بزرگ و برجسته هستند. البته اگر شما اضافه وزن داشته باشید، آنها به دلیل پنهان شدن بوسیله بافت چربی زیر پوست، به راحتی قابل مشاهده نخواهند بود.سایر انواع رگهای کوچکتری که ممکن است توجه شما را جلب کنند شامل:شبکه عروقی «شبکه ای از وریدهای کوچک که بسیار نزدیک هم قرار گرفته اند» و عروق عنکبوتی که شبیه الگوی starburst در یک قسمت از پا دیده می شوند، می باشند. آنها رگهای واریسی واقعی نیستند.

چه چیز باعث واریسی شدن رگها می شود؟

تصور بر این است که دیواره ورید در بعضی قسمتها ضعیف می شود. سپس این بخش ها گشاد شده و برجسته می شوند. اگر این اتفاق در نزدیکی دریچه رخ دهد، ممکن است دریچه نیز آسیب دیده و جریان خون به عقب بر گردد. در صورت بروز این اتفاق برای یک دریچه، فشار اضافی در ورید ایجاد می گردد که باعث گشادتر شدن بخشهای مختلف و درگیری تعداد بیشتری از دریچه ها می گرد. سپس خون در ورید متسع جمع شده و ان را برجسته می سازد.

واریس در چه کسانی ایجاد می شود ؟

از هر ۱۰ نفر فرد بزرگسال، حدود ۳ نفر در طول عمر خود دچار واریس می شوند. اغلب افراد مبتلا، بیماریهای زمینه ای ندارند و بدون هیچ دلیل روشنی دچار واریس شده اند.

با این حال شانس ابتلا به واریس در موارد زیر افزایش می یابد:

بارداری

واریس در دوران بارداری تا حدودی به دلیل فشار بیش از حد نوزاد بر روی وریدهای مادر و از طرفی تاثیر هورمون های دوران بارداری که باعث شل شدن دیوار عروق می گردد، ظاهر می شود. هر چه تعداد فرزندان شما بیشتر باشد، خطر ایجاد عروق واریسی دائمی در شما بیشتر می گردد. در طی حاملگی، عروق واریسی ظاهر شده و یا حتی بدتر می شوند، اما اغلب بعد از پایان دوران بارداری که فشار روی عروق کمتر می شود، بهبود می یابند.

سن

با بالا رفتن سن، شیوع واریس افزایش می یابد.

اضافه وزن

که به نظر می رسد شانس خانمها و نه آقایان را برای ابتلا به واریس افزایش می دهد.

زیاد ایستادن

گفته می شود مشاغلی که با زیاد سر پا ایستادن سر و کار دارند، باعث ایجاد واریس می شوند، اما شواهد علمی اندکی در این مورد وجود دارد. گاهی اوقات ممکن است بیماری زمینه ای باعث بروز واریس شود،

علایم اغلب افراد مبتلا به رگهای واریسی هیچ نشانه ای ندارند. برخی از افراد به دلیل ظاهر شدن وریدها در زیر پوست نگران می شوند. وریدهای واریسی بزرگتر ممکن است دردناک باشند و یا با احساس سنگینی یا خارش همراه باشند. شما ممکن است دچار تورم مچ پا و یا زانو نیز گردید.

عوارض و خطرات

افراد مبتلا به واریس باید این بیماری را جدی بگیرند زیرا بیماری‌های واریسی همیشه به مرور زمان وخیم‌تر شده و به‌خودی‌خود بهبود نمی‌یابند. حتی زمانی که علائم بیماری واریس در ابتدا کم‌اهمیت به نظر برسند می‌تواند به سرعت تشدید شده و کیفیت زندگی روزمره شما را به شدت کاهش دهند. رگهای واریسی می‌توانند به بیماری‌های خطرناکی تبدیل شوند. همه رگهای واریسی چه دردناک باشند و چه دردی نداشته باشند، در گردش جریان خون اشکال ایجاد می‌کنند. اگر رگهای واریسی برای مدت طولانی تحت درمان قرار نگیرند، ممکن است در مراحل پیشرفته بیماری به ترومبوز یا زخم واریس تبدیل شوند که درمان آنها به مراتب دشوارتر است.

رگهای واریسی مسئله‌ای فراتر از یک ملاحظه زیبایی است. در صورتی که این بیماری درمان نشود، می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی ایجاد کند. این عوارض شامل طیفی از بیماری‌های متوسط تا خطرناک مانند ترومبوفلبیت سطحی، خونریزی و لختگی در عروق عمیق می‌شود. در صورتی که علائم ابتلا به بیماری واریس را مشاهده کردید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا از بیماری‌ها متعاقب آن پیشگیری کنید. متخصصین ما در کلینیک واریس دکتر کریمی بیماری واریس شما را ارزیابی کرده و برای پیشگیری از عواقب بعدی، آن را درمان می‌کنند.

بیماری واریس زمانی ایجاد می‌شود که دریچه‌های درون سیاهرگ‌های به درستی کار نمی‌کنند. در رگ‌های سالم، جریان خون به شکلی روان به سمت قلب حرکت می‌کند و چند دریچه کوچک با باز و بسته شدن به موقع از بازگشت خون به سمت پایین جلوگیری می‌کنند. اگر این دریچه‌ها آسیب ببینند یا ضعیف شوند، جریان خون می‌تواند به سمت پایین حرکت کرده و در رگ جمع شود و در نهایت تبدیل به واریس شود (متورم شده و بزرگ شود)

بیماری واریس می‌تواند باعث ایجاد برخی عوارض و بیماری‌های دیگر شود زیرا در آن خون به درستی در بدن جریان نمی‌یابد. بیشتر افراد مبتلا به واریس به این عوارض دچار نمی‌شوند اما در صورتی که این مشکلات به وجود آیند، معمولاً چندین سال پس از اولین مرتبه ابتلا به واریس این عوارض به وجود خواهند آمد. علائمی نظیر درد، سنگینی پا، خستگی، بیحسی و ورم مچ‌ها و ساق‌های پا و همچنین خستگی ادامه پیدا کرده و به مرور زمان بدتر هم می‌شوند و به همین دلیل انجام برخی از فعالیت‌های روزمره برای شما دشوارتر می‌شود.

بسیاری از افراد مبتلا به واریس چه آنهایی که به واریس بزرگ و حجیم مبتلا شده‌اند و چه آنهایی که هنوز واریس آنها جزئی بوده و مشکلات شدیدتر در آنها بروز نکرده است از درد به عنوان یک یا یکی از علائم و عوارض واریس شکایت می‌کنند. این درد ممکن است درد تیز و شدیدی باشد. با تشدید بیماری، برخی از مردم با قرار دادن پاهای خود روی زمین دچار درد شدیدی می‌شوند.

گرفتگی شبانه عضلات به خصوص در صورتی که این اتفاق مکرر رخ دهد، یکی از علائم ابتلا به واریس است که غالباً مردم آن را مرتبط با رگ‌ها نمی‌دانند. یکی از انواع گرفتگی که معمولاً همراه با واریس اتفاق می‌افتند گرفتگی عضلات پا است. به نظر می‌رسد که عضلات تلاش می‌کنند که فعالیت‌های خود را در جهت اطمینان از جهت صحیح گردش جریان خون افزایش دهند. یا ممکن است به دلیل افزایش مواد زائد، عضلات اطراف آسیب دیده و نتوانند به درستی خون را در مسیر رگهای واریسی حرکت دهند.

برخی از گزارش‌ها بیان می‌دارد که افراد مبتلا به واریس، پس از نشستن یا ایستادن‌های طولانی دچار بی‌قراری در پا شده و توان حرکت دادن پاهای خود را ندارند. این حالت غالباً در اواخر روز و در زمانی که فرد می‌خواهد بخوابد اتفاق می‌افتد. به نظر می‌رسد ریشه این مشکل، تجمع مایع در بافت به دلیل فشار ناشی از کارکرد ضعیف رگ‌ها باشد. بیشتر افرادی که دچار این عارضه می‌شوند به واریس مبتلا هستند و زمانی که بیماری واریس آنها درمان می‌شود این مشکل نیز از بین می‌رود.

در بیماری واریس شدید، مچ پاها در پایان روز ورم می‌کنند. فشار معکوس ناشی از ابتلا به واریس باعث این تورم می‌شود. حتی چند سال پس از ابتلا به واریس، تخلیه مایع همراه با شبکه غدد لنفاوی می‌تواند باعث ایجاد اثرات منفی شود. در این صورت، درمان رگهای واریسی ممکن است به طور کلی مشکل ورم مچ را حل کند.

برخی از افراد ممکن است در پاهای مبتلا به واریس خود احساس سنگینی و خستگی کنند. این اتفاق پس از مدتی در پاهای مبتلا اتفاق می‌افتد. دوباره با درمان مشکل زمینه‌ای که همان رگ‌های واریسی هستند به سرعت این عارضه نیز از بین می‌رود.

اگر رگ‌های واریسی در نزدیکی سطح پا هستند ممکن است در برخورد پا با اشیا سنگین، شکنندگی رگ‌ها باعث بروز خونریزی شوند. برخی اتفاقاتی که ممکن است باعث خونریزی شوند عبارتند از برخورد پا با اجسام، کبودی ناشی از برخورد در ورزش‌های پربرخورد یا بریدگی‌ها. اگر شما دچار آسیب‌دیدگی شده‌اید که باعث خونریزی شده است برای درمان آن اقدام کنید. در صورتی که روش‌های درمانی موفقیت‌آمیز نبود باید اقدامات فوری پزشکی را انجام دهید زیرا متوقف کردن این نوع از خونریزی دشوار است.

وقتی که به مرور زمان علائم وخیم‌تر می‌شوند، زخم‌های واریسی در پا ایجاد می‌شوند. زخم واریسی زخمی است که در پوست در اثر واریسی شدن رگ‌ها ایجاد می‌شود. زخم‌های واریسی به دلیل عملکرد نامناسب دریچه‌های درون رگ‌ها که از برگشت جریان خون جلوگیری می‌کنند ایجاد می‌شود. زخم‌های واریسی بسیار دردناک هستند و باعث اختلال در گردش جریان خون می‌شوند. زخم واریس زخمی سطحی است که در بافت ایجاد می‌شود. زخم‌های واریسی ممکن است باعث ایجاد مشکلات زیر شوند:

• ورم مچ پا و ساق پاها
• تغییر رنگ پوست در اطراف زخم‌ها
• سفت شدن پوست در اطراف زخم
• درد در پا
• سنگینی پا

درمانی طبیعی برای واریس

 ورزش

حتما با فواید ورزش آشنا هستید، ورزش منظم یکی از بهترین کارهایی است که برای بهتر‌شدن گردش خون در رگ‌ها و پایین‌آوردن ورم پا می‌توان انجام داد. برطبق گزارش مؤسسه‌ی ملی قلب، خون و ریه‌ی آمریکا، نشستن (مخصوصا نشستن در وضعیت نامناسب مانند زمانی که گردن را به جلو خم می‌کنید یا چهار‌زانو نشستن) و ایستادن طولانی‌مدت و بدون حرکت، خطر ابتلا به واریس و ناراحتی‌های ناشی از تجمع خون در رگ را چند برابر می‌کند.

مراقب وزن خود باشید

افرادی که اضافه‌وزن دارند، به‌خصوص زنان و افراد میانسال، بیشتر درخطر ابتلا به واریس هستند. سنگینی وزن اضافی، فشار زیادی به رگ‌های شما وارد می‌کند و به ورم یا برگشت جریان معکوس خون دچار می‌شوید. این پدیده در سیاهرگ‌های بزرگی که نزدیک سطح پوست هستند

استفاده از روغن‌های اسانس برای تنظیم هورمون‌های بدن

روغن‌های اسانس برای بهبود گردش خون مفید‌ند، میزان ورم را پایین می‌آورند و هورمون‌های بدن را تنظیم می‌کنند. یکی از بهترین روغن‌ها برای درمان مشکلات وریدی، روغن «سرو» است. این روغن، سرعت گردش خون را بالا می‌برد و دستگاه گردش خون را تقویت می‌کند. موضع مورد نظر را دوبار در روز با پنج قطره از این روغن ماساژ می‌دهید و این کار را به‌مدت چند هفته ادامه دهید. درصورتی‌که دچار درد عضلانی، ورم یا تاول شدید، مصرف آن را قطع کنید و روغن رقیق دیگری را مانند روغن نعنا، روغن درخت چای یا اسطوخدوس امتحان کنید.

رژیم‌غذایی ضد‌التهاب

غذاهای خاصی هستند که مانع ایجاد التهاب می‌شوند و با تقویت گردش خون، سرعت بهبود واریس را افزایش می‌دهند. این غذاها از گسترش واریس در آینده نیز جلوگیری می‌کنند. پیروی از رژیم غذایی ضعیف، به شریان‌ها صدمه می‌زند، کیفیت گردش خون را پایین می‌آورد و مشکلاتی از قبیل فشار خون، عدم تعادل هورمونی و افزایش وزن را به‌وجود می‌آورد. منظور از داشتن رژیم غذایی ضعیف، خوردن موادی مانند چربی‌های ترانس، شکر، کافئین، الکل و غذاهای فرآوری شده است. اکثر این غذاها حاوی مقادیر بسیار بالایی از سدیم نیز هستند. سدیم زیاد، باعث دفع مقدار آب زیاد از بدن می‌شود و باعث می‌شود سم‌هایی در بدن تولید شود که شدت ورم رگ‌های واریسی را بالا می‌برد

سوالات رایج

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به واریس قرار دارند؟

رگ‌های واریسی درواقع عارضه‌ای شایع بوده و چیزی در حدود ۳۰ درصد از جمعیت را درگیر می‌کند. این بیماری بیشتر در زنان بچه‌دار دیده می‌شود البته عوامل ژنتیکی نیز تا حد زیادی در ایجاد آن دخیل‌اند. اکثر بیماران واریسی، پدر یا مادری دارند که به واریس مبتلاست. افرادی که اضافه‌وزن داشته و یا مدت‌زمان‌های طولانی را به‌طور ایستاده سپری می‌کنند نیز درخطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند.

چه چیزی باعث ایجاد واریس می‌شود؟

علت اصلی ایجاد بیماری واریس، اختلالات ژنتیکی مربوط به بافت پیوندی است که باعث بیرون زدن رگ‌ها می‌شود. چاقی سبک زندگی بی‌تحرک، ایستادن طولانی‌مدت ، یبوست و بارداری نیز ازجمله عوامل دخیل در ایجاد این بیماری محسوب می‌شوند. واریس ثانویه نیز ممکن است در اثر ترومبوز در سیستم سیاهرگی عمقی ایجاد شود. تغییرات هورمونی و یائسگی نیز می‌توانند در زنان به ایجاد این بیماری کمک کنند.

علائم بیماری واریس چیست‌اند؟

بیماری واریس می‌تواند طیف وسیعی از علائم را همراه خود داشته باشد که ازجمله این علائم می‌توان به درد، خارش، التهاب و تورم ، سنگینی و خستگی مفرط اشاره کرد. در موارد شدید، این بیماری می‌توان باعث خونریزی و زخم‌های پوستی شود که‌ترمیم آن‌ها بسیار دشوار است.

چرا این بیماری بیشتر در پاها ایجاد می‌شود؟

جاذبه. فاصله‌ی زیاد پاها تا قلب باعث می‌شود تا خون مسیر زیادی را برای گردش در آن‌ها طی کند. بنابراین سیاهرگ‌های پا فشار زیادی را از این نظر متحمل شده و درصورتی‌که دریچه‌های درون این رگ‌ها نتوانند خون را نگه‌دارند، بازگشت خون منجر به تورم بیرون‌زدگی رگ‌ها می‌شود.

یک متخصص عروق چه کمکی به من می‌کند؟

با بررسی دقیق سوابق پزشکی و انجام معاینه‌ی فیزیکی با استفاده از ابزارهای غیرتهاجمی مانند اولتراسوند رنگی داپلر ، متخصص می‌تواند علت اصلی ایجاد بیماری و اختلالات مربوطه را شناسایی کرده و روش مناسب درمان را به شما پیشنهاد دهد.

آیا باید تا پس از بچه‌دار شدن برای درمان واریس صبر کنم؟

این کار ضروری نیست. رگ‌های شما قبل یا در زمان حاملگی بعدی بدتر شده و درمان آن مدت‌زمان بیشتری را می‌طلبد. هرچه زودتر برای درمان این عارضه اقدام کنید، درمان آن راحت‌تر بوده و مدت‌زمان کمتری نیاز خواهد داشت.

آیا به رگ‌های درمان شده و بسته شده نیازی نخواهم داشت؟

روش‌های درمانی مثل اسکلروتراپی ، لیزر درمانی و آر اف روش‌هایی برای بستن رگ‌های دچار بیماری هستند. رگ‌هایی که بسته می‌شوند از نظر عملکرد مشکل داشته و بستن آن‌ها باعث می‌شود تا خون دوباره بتواند در این مسیر گردش کند، بنابراین باز گذاشتن این رگ‌ها تنها کار را مشکل‌تر می‌کند. بدن تعداد زیادی سیاهرگ سالم دیگر دارد که می‌توانند جریان خون را به‌خوبی منتقل کنند. بستن رگ‌های مشکل‌دار تقریباً در همه‌ی موارد باعث می‌شود تا جریان خون در سیستم سیاهرگی بدن بهتر شود.

چند جلسه‌ی درمانی لازم است؟

تعداد جلسات درمانی موردنیاز برای رسیدن به شکل ظاهری موردنظر در جلسه‌ی مشاوره‌ی اولیه تعیین می‌شود که در این جلسه یک برنامه‌ی درمانی شخصی‌سازی‌شده نیز برای شما طراحی خواهد شد. برای بیشتر سیاهرگ‌های درشت بیرون زده تنها یک جلسه‌ی درمانی کافی است. عارضه‌ی رگ‌های عنکبوتی نیازمند چندین جلسه‌ی درمانی است.

پس از درمان ممکن است واریس دوباره بازگردد؟

خیر ولی به خاطر بیماری سیاهرگی موجود در بدن، ممکن است رگ‌های دیگری به این عارضه مبتلا شوند که این رگ‌ها ممکن است در منطقه‌ی رگ‌های درمان شده و یا مناطق دیگری از بدن باشند.

گرداوری: وردنگار