پرکردن دندان
پرکردن دندان یا ترمیم دندان به بازگرداندن عملکرد و شکل ظاهری دندان آسیب دیده با مواد ترمیم کنندهٔ دندان گفته میشود. خرابی ساختار دندان معمولاً در اثر پوسیدگی دندان یا آسیبهای خارجی بوجود میآید. ترمیم دندان به شکل یک مناسب و با یک عملکرد مناسب در دو مرحله انجام میشود. ۱- آماده کردن دندان برای جاگذاشتن مواد ترمیمی در آن و ۲- جایگذاری کردن مواد ترمیمی در داخل دندان. مرحله آماده کردن دندان برای جاگذاشتن مواد ترمیمی شامل برش دندان با متههای مخصوص دندان است که بعد از آن مواد ترمیمی در دندان جایگزین می شوند. همچنین در این مرحله قسمتهای پوسیده دندان که از لحاظ ساختاری از بین رفتهاند خارج میشوند.
ضرورت پرکردن دندان
هدف از درمان پرکردن دندان این است که بافت پوسیده برداشته شود و حفره ایجاد شده با مواد مخصوص پر شود تا دندان ظاهری طبیعی و عملکردی مناسب داشته باشد. درمان پر کردن برای ترمیم دندانهایی انجام میشود که آسیب چندانی ندیدهاند و دندانپزشک مطمئن است که مواد مخصوص استحکام لازم دندان را به دست میدهد. تمام دندانها، چه عقب چه جلو، و تمام سطوح قابل پر کردن هستند. حتی پوسیدگی دندان جلو را میتوان با مواد همرنگ دندان ترمیم کرد.
مراحل پرکردن دندان
ابتدا دندانپزشک با استفاده از بی حسی موضعی لثه و دندان شما را بی حس میکند تا در حین درمان هیچ دردی احساس نکنید. برای این منظور ابتدا دندانپزشک موادی شبیه به ژل مستقیماً بر روی ناحیه تحت درمان قرار میدهد تا فرآیند بی حسی شروع شود. سپس ماده بی حسی تزریق میشود.
گاهی اوقات برای ایزوله کردن دندان از محیط دهان و جلوگیری از آلوده شدن آن باکتریهای دهان، از یک ورقه لاستیکی کوچکی به نام رابر دم استفاده میشود. این ورقه لاستیکی بر روی دهان کشیده میشود و محل دندان تحت درمان در ورقه لاستیکی سوراخ شده و دندان از ورقه لاستیکی بیرون میزند. به این ترتیب دیگر جریان بزاق دهان به دندان نمیرسد. همچنین در حین کار تصادفاً قطعات و مواد در حلق بیمار نمی افتد.
پس از این که بافتها بی حس شدند، تمام بخشهای پوسیده با دریل دندانپزشکی برداشته میشود تا به جای آنها مواد پر کننده دندان قرار بگیرد. در مورد انتخاب مواد پر کننده دندان باید با دندانپزشک صحبت کنید.
برای پر کردن دندان آمالگام ساده ترین ، سریعترین و ارزانترین مواد مورد استفاده است. آمالگام ترکیبی از جیوه، نقره، قلع و فلزات دیگر است و در نهایت رنگ نقره ای دیده میشود.
در صورتی که از رزین کامپوزیت برای پر کردن دندان استفاده میشود، باید توجه داشته باشید که نباید فشار زیادی به این دندانها وارد شود چرا که مقاومت آن کمتر از آمالگام است. رزین کامپوزیت دندان هم رنگ دندان بوده و کار با آن آسانتر از طلا است.
شیشه یونومر موادی همرنگ دندان است که اغلب برای پوسیدگیهای کوچک و نواحی بین دندانی استفاده میشود. برخی از این مواد مقدار کمی فلوراید آزاد میکنند که برای مقابله با پوسیدگی دندان مفید است.
مواد مختلف پرکردن دندان و مزایا و معایب هر یک
آمالگام
آمالگام احتمالاً قدیمیترین مادهای است که برای پر کردن دندان به کار برده میشود و به دلیل رنگ نقرهای به سادگی قابل تشخیص است. آمالگام ترکیبی از چند فلز، از قبیل نقره، جیوه و قلع است. از آنجایی که جیوه موجود در آمالگام سمی دانسته میشود، این ماده اندک اندک در درمان به کار برده نمیشود.
به هر حال آمالگام هنوز یکی از ارزانترین و مقاومترین مواد پر کردن دندان است که به دلیل تیره شدن رنگ فلز به مرور زمان طرفدار زیادی ندارد. به علاوه برای استفاده از آمالگام باید بخش سالم دندان نیز تراشیده شود تا بتوان ماده را به خوبی به دندان چسباند. همچنین چون آمالگام از فلز ساخته میشود، احتمال بروز حساسیت به سرما و گرما را نیز به دنبال دارد.
کامپوزیت
کامپوزیت ظاهری شبیه به دندان طبیعی ایجاد میکند و در صورت استفاده از آن لازم نیست بخش سالم دندان برای چسباندن آن تراشیده شود. کامپوزیت برخلاف فلز دچار خوردگی یا تغییر رنگ نمیشود. چسباندن این ماده به دندان آن را مقاومتر میکند و انتخابی مناسب برای ترمیم پوسیدگیهای کوچک به شمار میآید.
اما نقطه ضعف کامپوزیت این است که برای ترمیم پوسیدگیهای بزرگ مناسب نیست و هزینه پر کردن دندان با کامپوزیت بیشتر از آمالگام است. از این گذشته پر کردن دندان با کامپوزیت زمان بیشتری میبرد و این ماده در برابر لک شدن با چای و قهوه آسیبپذیرتر است.
سرامیک
سرامیک یا چینی (پرسلن) مادهای است که برخلاف آمالگام یا کامپوزیت به دندان چسبانده نمیشود. این ماده در لابراتوار دندانپزشکی به گونهای تهیه میشود که به خوبی پوسیدگی را پوشش دهد. از آنجایی که این ماده ظاهری شبیه به دندان طبیعی را ایجاد میکند، پرکردگی قابل تشخیص نخواهد بود.
اما نقطه ضعف اصلی سرامیک این است که پر کردن با آن گرانتر از پر کردن دندان با آمالگام یا کامپوزیت است و به دلیل ماهیت حجیم آن در مقایسه با پر کردن با آمالگام بخش بیشتری از دندان سالم باید تراشیده شود.
طلا
همان طور که میتوانید حدس بزنید، طلا گرانترین ماده برای پر کردن دندان است و تنها زمانی به کار برده میشود که استحکام بسیار بالا مد نظر باشد. ترمیم طلایی مشابه ترمیم سرامیکی در لابراتوار آماده میشود و به افرادی پیشنهاد میشود که میخواهند پرکردگی مقاوم در برابر تغییر رنگ و خوردگی داشته باشند. طلا اجازه نمیدهد آب دهان، باکتری و ذرات غذا طلا در سوراخ ناشی از پوسیدگی نفوذ کنند. معایب پر کردن با طلا آشکار است، این انتخاب هزینه سنگینی دارد و رنگ زرین آن کاملاً مشخص است.
پیشگیری از پرکردن دندان
اگر نکات زیر را رعایت کنید به نحو مؤثری خطر ایجاد پوسیدگی را در دندانهای خود کاهش میدهید:
- دو بار در روز با خمیردندان فلورایددار، دندانهایتان را مسواک بزنید.
- یک بار در روز دندانهایتان را نخ بکشید.
- از رژیم غذایی متعادل پیروی کنید.
- به طور منظم به دندانپزشکی مراجعه کنید.
هزینه پرکردن دندان
بعضی پرکردگیها سریعتر فرسوده میشود. هزینه پر کردن دندان با مواد با استحکام بالا معمولاً بیشتر است. پر کردن دندان یکی از کم هزینهترین درمانهای دندانپزشکی است و برخلاف درمانهایی مانند عصب کشی، رقم قابل توجهی را از حساب بانکیتان کم نمیکند. ما در کلینیک تخصصی دندانپزشکی سیمادنت بهای منصفانهای را بابت خدمات تخصصی خود به شما اعلام مینماییم و تعرفه درمانهای دندانپزشکی را نیز در اختیارتان قرار میدهیم تا کلینیک مورد نظر خود را با در نظر گرفتن تمام جوانب آگاهانه انتخاب کنید.
گرداوری: وردنگار