داشتن اضافه وزن می تواند به مشکلات سلامتی متعددی منجر شود. دانشمندان اکنون معتقدند که چاقی در منطقه شکم و معده میتواند با کوچک شدن اندازه مغز در ارتباط باشد.
رابطه چاقی و سلامت مغز
در مطالعه جدید، ارتباط بین چاقی و اندازه مغز بررسی شده است. محققان قبلا می دانستند که اندازه مغز میتواند سلامت و عملکرد آن را تعیین کند. با این حال، آنها بسیار کمتر درباره آنچه در اندازه مغز تاثیر میگذارد، می دانند.
به گفته مارک هامر، استاد دانشگاه لوهوربورو در انگلستان: تحقیقات موجود نشان میدهد، انقباض مغز به کاهش حافظه و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل میشود، اما تحقیق در مورد اینکه چربی اضافی بدن عامل محافظتی یا زیانبخش برای اندازه مغز است، غیرقابل حل بوده است.
پروفسور هامر، یکی از نویسندگان یک مطالعه جدید است که بر تاثیر چربی بدن بر اندازه مغز تمرکز دارد و در مجله نورولوژی منتشر شده است.
در مجموع، ۹،۶۵۲ نفر در انگلیس شرکت بیوبانک – که یک پایگاه اطلاعاتی است که سالانه حدود ۵۰۰۰۰۰ نفر را بررسی و دنبال می کند، موافقت کردند که در این مطالعه شرکت کنند. شرکت کنندگان به طور متوسط ۵۵ سال داشتند.
اندازه گیری دقیق
به منظور تعیین چربی بدن، دانشمندان شاخص توده بدنی (BMI)، نسبت دور کمر به ران و کل چربی بدن هر یک از شرکت کنندگان را بررسی کردند. پزشکان می توانند BMI را با تقسیم وزن فرد با مربع قد او محاسبه کنند.
تقسیم دور کمر به دور باسن نسبت کمر به باسن را نشان می دهد. نسبت بزرگتر، نشان دهنده شکم بزرگتر یک شخص در مقایسه با باسن اوست.
متخصصان افرادی را که دارای BMI بیش از ۳۰ هستند را به عنوان افراد چاق در نظر میگیرند. اما چاقی مرکزی – و یا چاقی در اطراف معده – کمی متفاوت است. در این حالت، مردی با نسبت دور کمر به باسن بیش از ۰.۹۰ و یک زن با نسبت بالاتر از ۰.۸۵، به عنوان افرادی با چاقی مرکزی محسوب می شود.
این تیم اندازه مغز را با استفاده از اسکن MRI محاسبه کرد و حجم مواد مغزی سفید و خاکستری را مورد بررسی قرار داد. هر دوی این ها از جهت های مختلفی مهم هستند.
در ماده خاکستری، بیش از ۱۰۰ میلیارد سلول عصبی مغز موجود است. همچنین قطعاتی را که با کنترل عضله و ادراک حسی درگیر هستند، در اختیار دارد. ماده سفید، از سوی دیگر، پر از دستهای از الیاف عصبی است که قسمتهای مغز را متصل می کنند.
پیش از هر گونه نتیجه گیری، دانشمندان تعدادی از مواردی که در حجم مغز موثرند نظیر سن، فشار خون بالا، میزان فعالیت بدنی و اینکه آیا فرد سیگار می کشد، را در نظر گرفته اند.
ماده خاکستری تغییر می کند
نتایج آنها نشان دهنده چندین ارتباط بین چربی بدن و اندازه مغز بود. افرادی که هر دو BMI بالاتر و نسبت دور کمر به دور باسن بیتشر داشتند، کمترین میزان اندازه مغز را داشتند. کسانی که فقط BMI بالا داشتند، حجم مغزشان کمی پایین تر از کسانی بود که BMI بالا نداشتند.
همچنین، ۱،۲۹۱ نفر با داشتن شاخص توده بدنی بالا و بیشترین میزان نسبت کمر به باسن، کمترین حجم مغز ماده خاکستری داشتند. به طور متوسط این مقدار معادل ۷۸۶ سانتیمتر مکعب است. در مقابل، ۳،۰۲۵ نفر دارای وزن سالم ۷۹۸ سانتی متر مکعب بخش خاکستری داشتند.
در نهایت، ۵۱۴ نفر که دارای شاخص توده بدنی بالا بودند اما نسبت دور کمر به دور باسن مناسب تری داشتند، حجم متوسط ماده خاکستری معادل ۷۹۳ سانتی متر مکعب داشتند.
محققان تفاوت های قابل توجهی در حجم مغز ماده سفید نشان ندادند، اما آنها رابطه ای بین اضافه وزن و کاهش اندازه در مناطقی از مغز که مرتبط با انگیزه و پاداش است، پیدا کردند.
علت و معلول
پروفسور هامر و همکارانش توضیح می دهند که “چاقی، به ویژه در اطراف وسط بدن، ممکن است با انقباض مغز مرتبط باشد.” با این حال، آنها نمی توانند تعیین کنند که آیا چاقی باعث تغییر حجم مغز می شود یا اینکه “اختلالات در ساختار مغز منجر به چاقی می شود.”
نویسندگان این تحقیق می گویند که تنها ۵ درصد از افرادی که دعوت شده اند برای شرکت در این مطالعه موافقت کرده اند، و آنها که موافق بودند به طور متوسط سالم تر از کسانی بودند که نپذیرفتند. بنابراین، دشوار است بگویم که آیا این نتایج قابل تعمیم به عموم افراد خواهد بود.
پروفسور هامر می گوید: “این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتر نیاز دارد، اما ممکن است روزی اندازه گیری شاخص توده بدنی و نسبت دور کمر به دورباسن؛ به تعیین سلامت مغز کمک کند.”
هرگونه کپی برداری با نام و لینک دهی مستقیم مجاز است
