مدال آژانس بین المللی تحقیقات سرطان به دکتر ملک زاده اعطا شد. مدال آژانس بین المللی تحقیقات سرطان به پاس سالها تلاش موثر و ارائه دو دستاورد مطالعاتی مهم در زمینه سرطان طی مراسمی در لیون فرانسه، به پروفسور ملک زاده، دانشمند ایرانی اعطا شد.
آژانس بین المللی تحقیقات سرطان ، آژانس تخصصی سازمان بهداشت جهانی است که فعالیت خود را از سال ۱۹۶۵با ماموریت تحقیقات گسترده درباره سرطان آغاز کرد. مدال افتخار تحقیقات سرطان به دانشمندان برجسته دارای تحقیقات مهم در زمینه شناسایی عوامل ایجاد و شیوع سرطان و مطالعات تاثیرگذار در افزایش درک جهانی از اپیدمیولوژی سرطان اعطا می شود و امسال این مدال به دلیل ارائه تحقیقاتی که منجر به اثبات «سرطانزایی تریاک» شده است به دکتر ملک زاده تعلق گرفت.
دکتر ملک زاده در یازدهمین سخنرانی «ریچارد دال» دانشمند فقید دانشگاه آکسفورد که ارتباط مصرف دخانیات با سرطان ریه را کشف کرده بود، نتایج مطالعات خود را در آژانس بین المللی تحقیقات سرطان ارائه کرد. این نتایج، حاصل بزرگترین مطالعه کوهورت خاورمیانه و شمال آفریقاست که توسط دکتر ملک زاده و همکارانش در شمال شرق ایران (استان گلستان) به اجرا درآمد؛
منطقه ای که به دلیل شیوع بالای سرطان مری، به داغ ترین نقطه سرطان مری در جهان موصوف است و توجه محققان بین المللی را از دهه ۷۰ میلادی به خود جلب کرده است.
مطالعه بزرگ کوهورت گلستان از سال ۲۰۰۴ بر روی بیش از ۵۰ هزار نمونه جهت پیگیری به مدت ۱۴ سال، به اجرا درآمد و به نتایج مهمی دست یافت و برای نخستین بار ثابت کرد که مصرف تریاک موجب ایجاد انواع سرطان شامل سرطان مری، حنجره، ریه، معده، سرطان لوزالمعده و مثانه می شود .همچنین مصرف نوشیدنی های داغ نقش بسیار مهمی در ایجاد سرطان مری دارد.
دستاورد تحقیقاتی «تاثیر مصرف نوشیدنی های داغ بر ایجاد سرطان مری»، توسط آژانس بین المللی تحقیقات سرطان سازمان بهداشت جهانی ثبت شد و دیگر دستاورد مطالعه تحت عنوان «سرطانزایی تریاک» در فهرست آژانس بین المللی تحقیقات سرطان برای ثبت قرار دارد.
این مطالعه تنها مطالعه در جهان است که اطلاعات دقیق و معتبری درباره تعداد زیادی از افرادی که ترکیبات مواد مخدر را در طولانی مدت مصرف کرده اند، ارائه می دهد. طبق نتایج این مطالعه مصرف تریاک در شمال شرق ایران، عمدتا با اهداف تفریحی ، مشابه مصرف الکل در کشورهای غربی صورت می گیرد.
۱۷ درصد شرکت کنندگان شامل ۸ هزار و ۴۸۷ نفر، مصرف دائمی تریاک را گزارش کرده اند. نتایج بررسی علل مرگ ۶ هزار و ۴۶۶ نفر از افراد تحت مطالعه فوت شده نشان داد: مصرف تریاک با افزایش میزان خطر مرگ ناشی از کلیه علل مرگ در ارتباط است و با افزایش خطر مرگ بر اثر بیماری ایسکمیک قلبی، به میزان ۹۲ درصد، بیماری ریوی ۵۹ درصد، سرطان مری ۴۷ درصد، سرطان معده ۴۴ درصد، سکته مغزی ۴۱ درصد و سایر سرطانها شامل مثانه، حنجره، لوزالمعده مرتبط است.
ارتباط مصرف تریاک با مرگ ، بسیار قوی تر از ارتباط مصرف سیگار با مرگ و میر است. درحالیکه مطالعه ای در آمریکا حاکی از ۳۳ هزار مرگ در ۲۰۱۵ بر اثر مصرف بیش از حد مواد مخدر در کوتاه مدت است میزان مرگ و میر واقعی ناشی از مصرف «طولانی مدت» مواد مخدر می تواند بسیار بیشتر باشد زیرا علاوه بر «مصرف بیش از حد» ، «مصرف طولانی مدت مواد مخدر» موجب ایجاد سرطان، بیماری های قلبی عروقی و سایر بیماری های مزمن خواهد شد.
نتایج مطالعه بزرگ کوهورت گلستان علاوه بر بیماری سرطان، دستاوردهای مهمی نیز در زمینه بیماری های مزمن داشته است. از مطالعه کوهورت گلستان ، تا کنون ۱۲۰ مقاله استخراج و در نشریات معتبر بین المللی منتشر شده است.
