منظور از احساس خستگی در این نوشتار، آن نوع خستگی است که حتی با خوابیدن و استراحت طولانی‌مدت نیز از میان نمی‌رود و منظور از سرگیجه، هر گونه سبکیِ سر، بی‌ثباتی و گیجی می‌باشد. اگر گاه خستگی و سرگیجه را هم‌زمان احساس کرده و می‌کنید اما نمی‌دانید علت چیست، آن‌چه که در پی می‌آید را با دقت بخوانید.
در ادامه به ۵ علت خستگی و سرگیجه می‌پردازیم و پس از آن چند روش درمانی معرفی می‌کنیم.
علل خستگی و سرگیجه
۱- سندرم خستگی مزمن:
یکی از علل احتمالی بروز خستگی و سرگیجه می‌تواند سندرم خستگی مزمن باشد. فرد مبتلا به سندرم خستگی مزمن، ممکن است علاوه بر خستگی و سرگیجه علائم زیر را نیز داشته باشد:
- اختلالات خواب
- دردهای عضلانی و مفصلی
- سردرد
- گلودرد
- مشکل در تمرکز
- ضربان قلب نامنظم و یا تند
هر یک از این علائم می‌توانند خفیف، متوسط و یا شدید باشند.
۲- هیپوگلیسمی:
هیپوگلیسمی یا افت قند خون زمانی اتفاق می‌افتد که سطح گلوکز خون بیش از اندازه پایین بیاید. علائم هیپوگلیسمی ممکن است از فردی به فردی دیگر متفاوت باشند، اما عموماً خستگی و سرگیجه را شامل می‌شوند.
برخی دیگر از علائم هیپوگلیسمی که ممکن است افزون بر خستگی و همچنین سرگیجه تجربه شوند عبارت اند از:
- عرق کردن زیاد
- احساس گرسنگی
- سردرد
- تاری دید
- گیجی
- مشکل در تمرکز
- ضعف
- ضربان قلب تند یا نامنظم
در موارد شدیدتر، ممکن است افراد مبتلا با هیپوگلیسمی قادر به خوردن و نوشیدن نباشند و حتی آگاهی خود را از دست بدهند.
۳- کم خونی فقر آهن:
کمبود آهن ممکن است به کم خونی فقر آهن منجر شود و نتیجتاً خستگی و سرگیجه را به همراه داشته باشد.
سایر علائم کم خونی فقر آهن عبارت اند از:
- رنگ پریدگی
- تنگی نفس
- احساس درد در قفسه سینه
- ضربان قلب تند و یا نامنظم
- ناخن‌های شکننده
- ریزش مو
افرادی که بیش‌ترین خطر ابتلا به کم خونی فقر آهن دارند:
- گیاهخواران و وگان‌ها
- افراد باردار
- افرادی که از پریودهای سنگین برخوردار اند
- افرادی که به هر دلیلی مقدار زیادی خون از دست داده‌اند
گفتنی است که بیماری‌های زخم معده، سلیاک و التهاب روده نیز از جمله مواردی هستند که می‌توانند در ابتلای فرد به کم خونی فقر آهن مؤثر باشند.
۴- میگرن:
میگرن نوعی سردرد شدید است که می‌تواند از چند ساعت تا چند روز به طول بیانجامد و حتی توانایی فرد برای انجام کارها را کاهش دهد. این بیماری عموماً با تهوع و استفراغ و همچنین حساسیت به نور و صدا همراه است.
۵- ضربه مغزی:
این آسیب موقت بوده و در اثر ضربه به سر ممکن است رخ دهد. علائم عموماً در عرض چند دقیقه خود را نشان می‌دهند. برخی از آن‌ها به قرار زیر اند:
- سرگیجه و خستگی
- سردرد
- تهوع
- گیجی
- از دست دادن حافظه
- تاری دید
زمان مراجعه به پزشک
در صورت تجربه‌ی طولانی‌مدت و مکرر خستگی و سرگیجه بایستی به پزشک مراجعه شود، خصوصاً زمانی که علت سندرم خستگی مزمن و یا هیپوگلیسمی باشد.
پیشگیری و درمان
درمان به علت بستگی دارد. در صورتی که علت سندرم خستگی مزمن باشد، درمانی وجود ندارد هر چند می‌شود علائم را کنترل نمود. با مدیریت اختلالات خواب، از جمله دوری از تلویزیون و کامپیوتر به هنگام خواب می‌توان تا حدودی علائم را کنترل نمود. افزون بر این موارد، گفته می‌شود استفاده از جوراب ساق بلند نیز می‌تواند در کاهش خستگی و سرگیجه‌ی ناشی از سندرم خستگی مزمن مفید باشد.
در مورد پیشگیری نیز نمی‌توان چیزی گفت چرا که علت سندرم خستگی مزمن ناشناخته باقی مانده.
*****
هیپوگلیسمی شدید نیاز به مراقبت در بیمارستان دارد. توصیه می‌شود که بیماران دیابتی همواره میزان قند خون خود را کنترل کنند تا به هیپوگلیسمی منجر نشود.
*****
اما در مورد پیشگیری از کم خونی فقر آهن باید گفت که مصرف غذاهای زیر می‌تواند در پیشگیری از این بیماری مفید باشد:
- گوشت
- ماهی
- حبوبات
- سبزیجات برگ سبز (مانند بروکلی و کلم برگ)
****
ضربه مغزی نیز نیاز به استراحت و دوری از مصرف الکل دارد. توصیه می‌شود برای کنترل سردرد ناشی از ضربه از مسکن‌ها استفاده شود.
*****
درمان میگرن نیز از هر فردی به فردی دیگر متفاوت است. اما در کلیت امر بهتر است از عواملی که موجب شروع میگرن می‌شوند دوری شود، از خواب زیاد و کم گرفته تا استرس و برخی غذاهای خاص.
منبع:medicalnewstoday
هرگونه کپی برداری با نام وردنگار و لینک دهی مستقیم مجاز است
