آیا ترامادول یک داروی مخدر است؟ + نکات مهم در مورد مصرف ترامادول
همه داروی های مسکن درصدی از مخدرها را در ترکیبات خود دارند و با اتصال به گیرنده های مغز مانع از انتقال درد به سایر اعصاب و قسمت های بدن می شوند. در این مقاله از سایت وردنگار به بررسی کامل داروی ترامادول که نوعی مسکن-مخدر است، می پردازیم.
ترامادول: موارد مصرف و کاربرد آن
ترامادول هم مانند مورفین به گیرندههایی از مغز (گیرندههای اپیوئیدی) متصل میشود. این گیرندهها در انتقال احساس درد از نقاط گوناگون بدن به مغز نقش دارند.
پزشکان از ترامادول برای کاهش دردهای شدید بهره میگیرند. بزرگسالانی که در مدتزمانی طولانی، تحت درمان هستند و دردهایی مزمن را تحمل میکنند، معمولا با برنامهای مشخص (از نظر مدتزمان و مقدار مصرف) از ترامادول کمک میگیرند.
مصرف این دارو برای کودکان زیر ۱۲ سال ممنوع است. افراد زیر ۱۸ سال هم پس از جراحی لوزه یا غدد مربوط به بینی نباید ترامادول مصرف کنند. افراد ۱۲ تا ۱۸ ساله که دچار اضافه وزن هستند یا بیماری تنفسی مانند آپنه خواب یا بیماری های ریوی جدی دارند، از دیگر افرادی هستند که نباید بهسراغ مصرف این دارو بروند.
عوارض جانبی خطرناک ترامادول
ترامادول معمولا فاقد عوارض جانبی خیلی شدید است و عوارض احتمالی آن هم بهشکل موقتی بروز مییابند. از عوارض شایع مصرف این دارو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
*حالت تهوع
*یبوست
*سرگیجه
*سردرد
*نشئگی
*سوء هاضمه
*گرفتگی ماهیچهها
*ضعف
*خواب آلودگی
*استفراغ
سایر عوارض جانبی کمتر شایع مصرف هم بهشرح زیر است:
*خارش پوست
*خشکی دهان
*عرق کردن
*اسهال
*تحریک و اذیتشدن پوست
*دیدن هاله پیرامون اجسام
برخی از افراد هم با مصرف ترامادول دچار تشنج میشوند. مصرف هم زمانِ این دارو با سایر داروهایی که مانند ترامادول موجب ترشح سروتونین میشوند، مشکلاتی مانند سندروم سروتونین ایجاد میکند.
مسئله اعیاد آور بودن داروی ترامادول
ترامادول نوعی ماده مخدر و اعتیادآور است و در دستهی مواد کنترلشدهی گروه ۴ (Schedule IV) قرار میگیرد؛ یعنی درجهی وابستگی فرد به آن در مقایسه با دیگر مواد مخدر کمتر است؛ اما میتواند موجب وابستگی، سوءمصرف و کاربرد نادرست شود.
حتی در مواردی که پزشک مقدار و دُزی خاص را برای مصرف تجویز میکند، باز هم احتمال ابتلای فردِ مصرفکننده به اعتیاد و سوءمصرف وجود خواهد داشت؛ ضمن اینکه امکان اُوردز (بیشمصرفی) و مرگ هم وجود دارد.
مانند دیگر مواد افیونی، قطع ناگهانی یا کاهش دُز مصرف داروی ترامادول برای کسانی که مدت طولانی مصرف داشتهاند، همراه با عوارض ترک خواهد بود.
هنگام ترک ترامادول فرد با چه مشکلاتی رو به رو می شود؟
از جمله عوارض ترک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بی قراری
فعالیت بیشتر غدد اشکی
خمیازه کشیدن
تعریق
لرز
درد ماهیچه
کمردرد
اضطراب
درد مفاصل
ضعف
انقباض شکمی
بی خوابی
حالت تهوع
کاهش وزن
استفراغ
اسهال
فشار خون بالا
تغییراتی در شمار نبض و نفس
شایان ذکر است که نوزادانی که مادرانشان در دوران بارداری، ترامادول مصرف میکنند، دچار مشکلات تنفسی و علائم نامبرده میشوند.
• مصرف ترامادول، موجب خواب آلودگی و ترک ترامادول موجب بی خوابی و کلافگی می شود. در واقع مشکل بی خوابی از دلایل ناتوانی در ترک ترامادول است که بدون نیاز به داروهای خواب آور پس ترک کامل و تجدید قوای بدن این مشکل برطرف می شود.
• مصرف ترامادول، چون یک داروی ضد درد قوی به شمار می رود اجاره تشخیص درد برخی بیماریها من جمله بیماریهای عفونی و ریوی مانند عفونت ریه و سرفه را به فرد نمی دهد در نتیجه بیماری ممکن است حاد شود.
• مصرف ترامادول، انگیزه کشیدن سیگار را چند برابر می کند که خطرناک است و در صورتی که مصرف کننده سیگاری باشد پشت سر هم سیگار می کشد که بعضا موجب حال به هم خوردگی می گردد.
ترک کردن قرص ترامادول
ترک ناگهانی ترامادول، برای مصرف کنندگان بالای ۱۰۰mg به صورت ناگهانی سخت و عوارض دارد. تجربه نشان می دهد راهی جز کم کردن تدریجی، با انگیزه ترک ترامادول وجود ندارد.
پس گذراندن مراحل کم کردن و قطع کامل داروی ترامادول، اکثر مصرف کنندگان با بی خوابی و افسردگی شدید مواجه می شوند که بیمار باید بسیار هوشیار باشد و بالای ۱۰ روز، این حالت ها را به هر نحوی که خود می داند تحمل کرده و مطمئن باشد که سلامتی وی بر می گردد.
اگر در موقع ترک ترامادول، حال بیمار بیش از تحمل بدن وخیم شد دوره کم کردن دارو کوتاه و مصرف اندک دارو باید برای چند روز دیگر ادامه پیدا کند.
برای کاهش عوارض ترک ترامادول، باید مصرف دارو را به تدریج کم کرد
ترامادول و ترک اعتیاد
پس می توان نتیجه گرفت ترامادول، داروی مناسبی برای ترک اعتیاد نیست! بعلاوه اکثر قریب به اتفاق بیماران وابسته به مواد مخدر در کنار مصرف مواد مخدر از داروهای اعصاب، آرامبخش و خواب آور نیز استفاده می کنند و همچنانکه در قسمت تداخلات دارویی عنوان شد با مصرف همزمان ترامادول با این داروها خود را در خطر تشنج و ایست تنفسی قرار می دهند.
ترامادول، دارویی ضعیفتر از مورفین و قویتر از بروفن و استامینوفن است و هیچگاه مصرف بیشتر از دو هفته آن برای بیماران تجویز و توصیه نمیشود.
مکانیسم اثر این دارو مانند همه مسکنهای مخدر است، از این رو میتوان نتیجه گرفت با مصرف مقادیر بیشتر از حد مجاز و توصیه شده، مسمومیتی شبیه مواد مخدر و همچنین با مصرف طولانی مدت آن اعتیاد به این دارو بروز میکند.
در ابتدا تصور بر این بود که ترامادول، مسکن معمولی، بیخطر و کم عارضه است، ولی امروزه با مراجعه به آمارهای موجود و بررسی اعتیاد در کشور متأسفانه به این نتیجه میرسیم که داروی ترامادول که باید برای تسکین درد مصرف و تجویز میشده، هماکنون به یکی از مواد اعتیادآور و با مصرف بالا از سوی معتادان تبدیل شده که معضلات فراوانی را نیز به همراه آورده است.
گرداوری: وردنگار