۹ نشانهی اختلال اضطراب
بسیاری از افراد در زندگیشان به سببهای مختلف، از مشکلات مالی گرفته تا از دست دادن یار، اضطراب را تجربه میکنند. اما گاه علائم و پیامدهای اضطراب قویتر از معمول است و بهنوعی اضطراب به امری همیشگی مبدل میشود. در این زمان است که میتوان اینگونه اضطراب را اختلال اضطراب نامید.
اختلال اضطراب ناتوانکننده است و میتواند قدرت انجام کارها را از شخص سلب کند، به همین سبب است که میبایست آن را جدی گرفته و در پی درماناش بود. در همین راستا، تشخیص زودهنگام اختلال اضطراب میتواند تا حد بسیاری در درمان آن مؤثر باشد، لذا بایستی تا جای امکان به علائم آن توجه کرد. تمرکز ما در این نوشتار از وردنگار بر روی علائم اختلال اضطراب است. وجود هر یک از این علائم حتماً و ضرورتاً به معنای وجود اختلال اضطراب نیست اما به هیچ وجه نباید نادیدهشان گرفت.
علائم اختلال اضطراب
۱- نگرانی مفرط:
از جمله علائم شایع اختلال اضطراب، نگرانی بیش از اندازه در طی روز است. این نگرانی نه صرفاً برای امور بزرگ و جدی بلکه حتی برای کوچکترین و بیاهمیتترین حوادث زندگی نیز میتواند ظاهر شود. برای آن که بتوان نگرانی را به اختلال اضطراب ربط داد بایستی اولاً این نگرانی اکثر روزها و حول و حوش ۶ ماه وجود داشته باشد، ثانیاً به دشواری بتوان کنترلاش کرد و ثالثاً موجب اختلال در انجام فعالیتهای روزانه شود، یعنی به گونهای باشد که توانایی فرد برای انجام کارها را کم کند.
۲- بیقراری:
بیقراری یکی دیگر از علائم اختلال اضطراب، خصوصاً در میان کودکان و نوجوانان، است. یک مطالعه بر روی ۱۲۸ کودک مبتلا به اختلال اضطراب نشان از آن داشت که ۷۴ درصد آنها بیقراری را تجربه کردهاند.
با وجود آن که بیقراری نشانهای نیست که در میان تمامی افراد مبتلا به اختلال اضطراب دیده شود اما پزشکان عموماً از آن برای تشخیص این اختلال استفاده میکنند.
۳- خستگی:
سومین علامتی که در این نوشتار مد نظر است، خستگی است. افرادی که به اختلال اضطراب دچار اند ممکن است به سبب کارهایی بسیار ساده خیلی زود خسته شوند، هر چند که این امر ممکن است در بادی امر عجیب به نظر برسد چرا که عموماً فرض بر این است که افراد مبتلا به اضطراب به بیش فعالی دچار اند.
خستگی مورد نظر برای برخی صرفاً پس از حملهی اضطراب رخ میدهد اما برای برخی دیگر بهنوعی یک خستگی مداوم است.
دقیقاً مشخص نیست که این خستگی ناشی از پیامدهای اضطراب، از جمله بیخوابی و تنش عضلانی، است و یا آنکه به سبب تغییرات هورمونی ناشی از اضطراب مزمن رخ میدهد! در هر صورت، وجودِ خستگی زود هنگام و یا مداوم حتماً و ضرورتاً ناشی از اضطراب نیست، بل افسردگی و سایر وضعیتها میتوانند در این امر دخیل باشند لذا نمیتوان صرفاً به سبب وجود خستگی حکم به وجود اختلال اضطراب داد.
پیشتر در وردنگار در باب خستگی مداوم و عللی که ممکن است موجب آن شوند پرداختهایم، برای مطالعهی بیشتر در این باب میتوانید به آن مطلب مراجعه کنید:
۴- دشواری در تمرکز:
بسیاری از افرادی که به اختلال اضطراب دچار اند گزارش کردهاند که بهسختی میتوانند تمرکز کنند. به عنوان مثال، یک مطالعه بر روی ۱۵۷ نفر از این افراد، از جمله کودکان و نوجوانان، نشان داد که بیش از دو سوم آنها دشواری در تمرکز را تجربه کردهاند. مطالعهای دیگر بر روی ۱۷۵ فرد بزرگسال مبتلا به همین اختلال اضطراب، نشان داد که حدود ۹۰ درصد آنها در تمرکز مشکل دارند. هر کدامشان اضطراب بیشتری داشت وضعیت تمرکزش بدتر بود.
مطالعات دیگری نیز بر ارتباط اضطراب و مختل شدن حافظهی فعال، یعنی حافظهای که مسئولیت حفظ اطلاعات کوتاهمدت را دارد، صحه گذاشتهاند.
به خاطر داشته باشید که دشواری در تمرکز میتواند ناشی از شرایط دیگری هم باشد و به همین دلیل هر گونه دشواری در تمرکز را نمیتوان به اضطراب ربط داد.
۵- تحریکپذیری:
تحریک پذیری نیز از جمله مواردی است که میتواند نشان از اختلال اضطراب داشته باشد. یک مطالعه بر روی بیش از ۶ هزار بزرگسال مبتلا به اختلال اضطرابی نشان داد که بیش از ۹۰ درصد آنها به تحریکپذیری دچار اند. البته این امر چیز عجیبی نیست که اضطراب و تحریک پذیری با یکدیگر توأم باشند.
۶- تنش عضلانی:
تنش عضلانی نیز از جمله مواردی است که میتواند ناشی از اختلال اضطراب باشد. این تنش زمانی میتواند به اختلال اضطراب ربط داده شود که برای چندین ماه به طول انجامد. جالب آن که با وجودی که تنش عضلانی در بسیاری موارد با اضطراب توأم است، دقیقاً مشخص نیست که چگونه تنش عضلانی با اضطراب همراه است. ممکن است خودِ تنش عضلانی موجب افزایش اضطراب شود، این نیز ممکن است که اضطراب موجب ایجاد تنش عضلانی شود، و یا آن که یک عامل سوم موجب به وجود آمدن هر دوی آنها گردد.
۷- اختلالات خواب:
اختلالات خواب بهشدت با اختلال اضطراب مرتبط است. گفته میشود که بیدار شدن در اواسط شب و همچنین مشکل در خوابیدن دو مورد از اختلالات خواب اند که بیشترین ارتباط را با اختلال اضطرابی دارند.
فارغ از این، برخی مطالعات نشاندهندهی این امر هستند که بیخوابی در دوران کودکی میتواند بعدها در دوران بزرگسالی موجب اضطراب مزمن شود.
همچون مورد قبل، با وجود آن که اختلالات خواب و اضطراب بهشدت با یکدیگر همراه هستند دقیقاً مشخص نیست که این موجب آن میشود یا آن موجب این و یا آن که عاملی سوم در کار است که هر دوی آنها را سبب میگردد. اما در کل دریافته شده که با درمان اضطراب مشکلات خواب نیز برطرف میشوند.
۸- حملات پانیک:
یک نوع اختلال اضطراب وجود دارد که آن را با نام اختلال پانیک میشناسند. در این اختلال حملاتی به فرد میشود که در او موجب ترس شده و نتیجتاً انفعالاش را در پی دارند.
این ترس عموماً با تپش قلب، تعریق، تنگی نفس، تنگی قفسه سینه، تهوع و ترس از مرگ همراه است.
۹- ترسهای غیر منطقی:
ترس شدید در مورد برخی چیزهای خاص، به مانند عنکبوت و ارتفاع، میتواند نشانهی فوبیا باشد. فوبیا نوعی اضطراب شدید است که دلالت بر ترس از یک مورد خاص دارد.
برخی از رایجترین انواع فوبیا عبارت اند از:
- ترس از حیوانات (از جمله ترس از عنکبوت)
- ترسهای طبیعی (از جمله ترس از طوفان و سیل)
- ترس از تزریق (از جمله ترس از آمپول زدن)
- ترسهای وضعیتی (از جمله ترس از آسانسور)
آگروفوبیا نیز یک نوع فوبیا است که شامل ترس از حداقل دو مورد از موارد زیر می باشد:
- استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی
- بودن در فضای باز
- بودن در فضاهای بسته
- تنها بودن در خارج از خانه
روشهایی طبیعی برای کاهش اضطراب
روشهای مختلفی وجود دارند که میتوانند در کاهش اضطراب مفید باشند، از جمله:
- پیروی از یک رژیم غذایی سالم (مصرف میوه جات و سبزیجات تازه، گوشتهای با کیفیت، آجیل، ماهی و غلات کامل)
- مصرف پروبیوتیکها
- محدود کردن مصرف کافئین (گفته میشود مصرف کافئین با افزایش اضطراب همراه است. لذا بهتر است برای احتیاط مصرف نوشیدنیهای دارای کافئین، از جمله قهوه و نوشابه، محدود شود)
- ترک سیگار (سیگار نیز از جمله مواردی است که مستقیماً در افزایش اضطراب نقش دارد)
- ورزش منظم
- مدیتیشن و یوگا (تأکید بسیاری بر ارتباط مستقیم یوگا و مدیتیشن بر کاهش اضطراب میشود)
سخن آخر
اختلال اضطراب میتوانند ناتوانکننده باشد و موجب شود که بسیاری از کارهای روزانه مختل شوند و فرد مبتلا نتواند آنچنان که باید و شاید به زندگی برسد. بنابراین اگر هر یک از علائم فوق را در خود میبینید بهتر است برای تشخیص حتماً به پزشک مراجعه کنید تا در صورت وجود اختلال اضطراب در شما هر چه سریعتر اقدام به درمان نمایید.
اختصاصی وردنگار – هرگونه کپی برداری با نام و لینکدهی مستقیم مجاز است