کم کاری تیروئید چیست؟ بررسی علل، علائم و تشخیص آن

کم کاری تیروئید، در سالهای اخیر، به یک بیماری شایع تبدیل شده است. تحقیقات در سراسر دنیا نشان می دهد که حدود ۳ تا ۵ درصد از جمعیت، کم کاری تیروئید دارند و این وضعیت در زنان بیشتر از مردان است.

کم کاری تیروئید چیست؟

فعالیت نا مناسب و کم غده ی تیروئید را کم کاری تیروئید می نامند و این در حالی است که غده ی تیروئید به اندازه ی کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند تا عملکرد بدن را در شرایط عادی، حفظ کند.

غده ی تیروئید، غده ای درون ریز و به شکل پروانه است و هورمونهایی تولید می کند که مسئول کنترل کردن متابولیسم بدن هستند. این غده همچنیم مسئول رشد، توسعه و تولید بسیاری از سلول های بدن ماست. از این رو، ناکافی بودن هورمونهای تیروئید میتواند بر نوع عملکرد بدنمان تاثیر بگذارد.

علل

التهاب:

یکی از شایعترین علل کم کالری تیروئید التهاب است و این التهاب به سلول های غده ی تیروئید آسیب می رساند. این حالتف خود ایمنی تیروئیدیت هاشیموتو نام دارد که در آن، سیستم ایمنی بدن خود فرد، غده ی تیروئید را از بین میبرد. سیستم ایمنی، غده ی تیروئید را بعنوان یک غده ی خارجی تشخیص می دهد و بر علیه آن، آنتی بادی تولید می کند و این حالت در زنان بیشتر است.

تیروئیدیت پس از زایمان:

این وضعیت اغلب در زنان و بعد از زایمان دیده می شود. در طول دوران بارداری و پس از زایمان، یک تغییر عمده در بدن یک زن به وجود می آید. این تغییرات هورمونی باعث کم کاری تیروئید می شود. در آمریکا، حدود ۵ تا ۱۰ درصد از زنان مبتلا به کم کاری تیروئید پس از زایمان هستند.

جراحی:

این حالت پس از حذف یک بخش یا هر بخشی از غده ی تیروئید اتفاق می افتد در مواردی که غده بطور کامل برداشته شود، فرد مبتلا به کم کالری تیروئید می شود.در حالیکه اگر بخش کوچکی هم باقی بماند، هنوز می تواند به تولید هورمون بپردازد.

پرتو درمانی:

درمان بیماری سرطان، بعلت اینکه با اشعه و پرتو درمانی، صورت میگیرد، به غده ی تیروئید آسیب وارد میکند و این آسیب، مسئول کاهش تولید هورمونهای تیروئید است.

تیروئیدیت ویروسی:

گاهی ویروس ها میتوانند عامل کم کاری تیروئید باشند به این صورت که باعث عفونت دستگاه تنفسی میشوند و این عفونت، باعث کم کاری تیروئید می شود.

نقص مادر زادی:

بعضی کودکان بدون داشتن غده ی تیروئید یا بصورت ناقص، متولد می شوند و باعث می شود که غده بطور غیر طبیعی عمل کند.

علائم

علائم بر اساس زیاد و کم بودن هورمون ها متفاوت هستند. برخی از این علائم عبارتند از:

*افزایش ناگهانی وزن

*خستگی

*پوست خشک

*یبوست

*افسردگی خفیف

*افزایش حساسیت به سرما

*فراموشی

*تورم در صورت، دستها و پاها

علائم کم کاری تیروئید در نوزادان ، کودکان و نوجوانان عبارتند از:

• رشد ضعیف
• زرد شدن رنگ پوست
• رشد ذهنی کم
• متورم شدن زبان
• خفگی های مکرر
• پف کردن و تورم صورت
• تاخیر در بلوغ

اگر هر یک از علائم ذکر شده یا ترکیبی از آنها را تجربه کردید، باید یک پزشک یا متخصص غدد درون ریز شما را ویزیت کند. هر گونه تاخیر در درمان باعث کاهش سرعت متابولیسم می شود.

تشخیص

کم کاری تیروئید می تواند با استفاده از پارامترهای زیر تشخیص داده شود:

علائم فیزیکی:

اگر متوجه تغییرات خاصی در بدن خود شدید، ممکن است نشانه ای از کم کاری تیروئید باشد در این صورت به پزشک مراجعه کنید. پزشک نیز سوابق پزشکی شما را مورد بررسی قرار می دهد.

ارزیابی سابقه پزشکی و خانوادگی:

هرگونه تغییر ناگهانی و داشتن سابقه ی جراحی، پرتو درمانی، مصرف دارو و هرگونه سابقه ی خانوادگی بیماری تیروئید را با پزشک خود در میان بگذارید.

معاینه جسمی:

پزشک، تغییرات روی پوست شما را مانند خشکی، تورم و غیره را بررسی میکند همچنین برای تشخیص درست تر, ضربان قلب شما را نیز مورد بررسی قرار می دهد.

آزمایش خون برای نشان دادن کم کاری تیروئید:

هورمون تحریک کننده ی تیروئید و T4 مورد آزمایش قرار می گیرد. TSH مهمترین آزمایش است که افزایش غیر طبیعی آن را در بدن نشان می دهد زیرا بطور مستقیم بر روی غده ی تیروئید فشار وارد می آورد تا بعلت کمبود T4 در خون، آن را بیشتر تولید کند.

اختصاصی وردنگار – هرگونه کپی برداری با نام و لینک دهی مستقیم مجاز است