کولونوسکوپی نوعی مطالعه تصویری است که در آن پزشک از یک اسکوپ خاص به نام کولونوسکوپ، برای بررسی پوشش کولون (روده بزرگ) استفاده می کند.
پزشک ممکن است کولونوسکوپی را برای بررسی روده بزرگ از لحاظ ضایعات و زخم های سرطانی، شناسایی مناطق خونریزی یا تشخیص سایر اختلالات مرتبط با روده توصیه کند.
قبل از انجام این روش، پزشک یک کولونوسکوپی یا نوع مقدماتی آن را تجویز می کند. انواع مختلفی از آمادگی مقدماتی وجود دارد، اما هدف این است که همیشه روده بزرگ، از مدفوع خالی باشد تا پزشک بتواند آن را به وضوح مشاهده کند.
در روش کولونوسکوپی، یک اسکوپ نازک به همراه نور را وارد مقعد می کنند. پزشک، این اسکوپ را وارد روده بزرگ می کند تا از این طریق، روده را مورد معاینه قرار دهد. پزشک همچنین ممکن است نمونه های بافتی را برای بیوپسی ( آزمایش میکروسکوپی بافت زنده) بردارد و یا بافت های رشد یافته به نام پولیپ را خارج کند.
در این مقاله، ما در مورد چگونگی آماده شدن برای انجام کولونوسکوپی و آنچه که قبل، در طی و پس از آن انتظار داریم، مطالبی را ارائه می دهیم.
چگونگی آماده سازی برای کولونوسکوپی
فرایند آماده سازی، هر چه که به روز کولونوسکوپی نزدیکتر شوید، دارای چندین مراحل مختلف خواهد بود.
یک هفته قبل از عمل
پزشک احتمالا تغذیه های خاصی را در هفته ای که کولونوسکوپی دارید، به شما توصیه می کند.
در حالی که سبزیجات کنسرو شده یا پخته شده برای خوردن قابل قبول هستند،اما افراد باید در طول این هفته، از مصرف این نوع غذاها اجتناب کنند:
- حبوبات، از جمله برنج قهوه ای، بلغور جو دوسر و نان گندم
- آجیل
- دانه ها، از جمله دانه های خشخاش یا کنجد
- ذرت
- میوه های خام و سبزیجات
پزشک همچنین ممکن است به افرادی که از داروهای خاصی استفاده می کنند وخطر بروز خونریزی را در طول کولونوسکوپی افزایش می دهند، توصیه کند تا داروهای خود را قطع کنند. این داروها شامل نمونه هایی از رقیق کننده های خون مانند وارفارین و کلوپیدوگرل و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند NSAID ها مانند ایبوپروفن هستند.
افراد باید مصرف این داروها را حدود ۳ تا ۷ روز قبل از عمل، قطع کنند و هرگز نباید داروهای خود را بدون نظر پزشک قطع کنند.
دو روز قبل از عمل
در این مرحله، افراد باید مقدار زیادی آب و یا سایر مایعات را بنوشند تا اطمینان حاصل کنند که بدنشان کم آب نمی شود. نوشیدن حدود هشت لیوان آب در روز می تواند به کاهش خطر کم آبی کمک کند.
پزشک همچنین خوردن مواد غذایی به رنگ های قرمز یا نارنجی را توصیه نمی کند، زیرا این مواد می توانند به روده، ظاهری خون آلود، بدهند.
۲۴ ساعت قبل از عمل
در ۲۴ ساعت قبل از کولونوسکوپی، فقط مایعات شفاف و زلال مصرف می شود
نمونه هایی از مایعات زلال قابل قبول عبارتند از:
- آب گوشت
- قهوه یا چای، اما بدون اضافه کردن شیر یا خامه
- نوشیدنی حاوی الکترولیت، مانند نوشیدنی های ورزشی
- ژلاتین
- یخ یا بستنی طعم دار ( پاپ سیکلس)
- آبمیوه بدون پالپ
به طور کلی، اگر می توانید غذا یا نوشیدنی های را مصرف کنید، باید یک رژیم غذایی آبکی داشته باشید. با این حال، فرد باید همیشه در مورد مصرف غذاهای خاص با دکتر خود مشورت کند.
پزشک غالبا محلول های خوراکی برای نوشیدن و کمک به پاک کردن روده تجویز می کند. این محلول ها باعث می شوند تا فرد با حرکات مکرر روده ، هیچ مدفوعی در روده خود نداشته باشد. نمونه هایی از این محلول های خوراکی عبارتند از: GoLytely، Colyte، NuLytely و TriLyte.
این محلول های خوراکی، دوزهای مصرف مختلفی دارند. گاهی اوقات، پزشک نوشیدن کل محلول را قبل از کولونوسکوپی تجویز می کند. بار دیگر، توصیه می کنند که بخشی از محلول را شب قبل از عمل و باقیمانده را در روز معاینه بنوشند.
این محلول ها، فرد را مجبور می کنند تا به توالت بروند زیرا حرکات روده باعث بروز اسهال می شوند. این حرکات روده می تواند گاهی اوقات باعث شود فرد احساس تهوع، نفخ، تشنگی یا سرگیجه کند اگر این اتفاق افتاد، فرد باید حداقل ۳۰ دقیقه از نوشیدن این محلول ها خودداری کند و به آرامی و جرعه جرعه مایعات آبکی بخورد و اگر دوباره بتواند نوشیدن محلول ها راتحمل کند، باید آن را بخورد.
با اجازه پزشک، ممکن است بتوان یک محلول نوشیدنی پودری که قرمز، آبی یا بنفش نباشد را برای مزه دار کردن، به این محلول ها اضافه کرد.
در طی آماده سازی روده، فرد ممکن است مجبور باشد تا:
- در نزدیکی حمام باشد به طوری به راحتی بتواند به توالت برود.
- شلواری الاستیکی بپوشد تا آسان تر به پایین کشیده شود.
- مایعاتی را بنوشد تا طعم ناخوشایند، محلول های خوراکی را از بین ببرد.
- استفاده از مواد ژله ای در اطراف مقعد و یا استفاده از دستمال مرطوب بچه برای کاهش تحریک و سوزش ناحیه مقعد.
- حرکات روده در نهایت به سمت روشنی یا زردی خواهد رفت و این تغییر نشان می دهد که روده شخص احتمالا از مدفوع پاک شده است.
- در صورت مشکلات یبوست، پزشک می تواند نرم کننده های مدفوع تجویز کند تا مدفوع، آسانتر خارج شود.
چه چیزی را باید از عمل کولونوسکوپی انتظار داشته باشیم؟
در زمان کولونوسکوپی، پزشک انتظار دارد که فرد بعد از پیروی از توصیه های پزشکی و خوردن محلول های خوراکی، فقط مایعات شفاف زرد رنگی را خارج کند.
پزشک، روش کولونوسکوپی را برای فرد توضیح می دهد. بیمار همچنین با پرسنل پرستاری که در طول کولونوسکوپی، در اتاق حضور خواهند داشت و در صورت بروز درد، به تسکین بیمار کمک می کنند، ملاقات می کند. این یک فرصت خوبی برای فرد است تا هر گونه سؤالی که در مورد کولونوسکوپی دارد، از جمله خطرات و مزایای آن بپرسد.
یک عضو از پرسنل پزشکی یک کاتتر وریدی (IV) را به درون ورید فرد وارد می کند تا بتواند دارو را در طول مراحل کولونوسکوپی،دریافت کند.
سپس فرد به اتاق کولونوسکوپی می رود. متخصص بیهوشی دارو از طریق IV وارد ورید بیمار می کند که باعث می شود فرد به خواب برود. اغلب اوقات، بیمار، در طول عمل، قادر به تنفس می باشد.
پزشک،کولونوسکوپ را از طریق مقعد وارد کرده و شروع به معاینه می کند. پزشک به دنبال بی نظمی و اختلال در پوشش روده می گردد و اگر به چیزی مانند وجود پولیپ مشکوک شد، در صورت امکان آن را برای بیوپسی،خارج می کند.
در حالت ایده آل، آماده سازی روده شخص، در اینکه پزشک بتواند کولونوسکوپی را به اندازه کافی به داخل روده بزرگ بفرستد، بسیار موثر خواهد بود تا ببیند روده کوچک و بزرگ در کجا با یکدیگر پیوند دارند.
هنگامی که دکتر معاینه را تکمیل می کند، اسکوپ را بیرون می آورد. متخصص بیهوشی نیز، تزریق داروی بیهوشی را متوقف می کند و فرد به هوش می آید.
این عجیب نیست که بعد از عمل احساس خواب آلودگی یا گیجی کنید. به همین دلیل، یک نفر باید در کنار فرد باشد تا او را به خانه برساند.
نتایج پس از کولونوسکوپی
پس از کولونوسکوپی، پزشک با فرد بیمار درباره تشخیصات اولیه، صحبت خواهد کرد و ممکن است شامل بررسی تصاویری از کولونوسکوپی باشد.
با این حال ممکن است لازم باشد تا چند روزی منتظر نتیجه بیوپسی روده بزرگ بمانید.پزشک باید بتواند به فرد مدت زمان انتظار را بگوید.
اگر نتیجه کولونوسکوپی مثبت باشد، یعنی سلول های سرطانی یا پیش سرطانی وجود دارند که در این حالت پزشک ممکن است کولونوسکوپی مجدد یا حتی عمل جراحی را پیشنهاد کند.
خطرات ناشی از کولونوسکوپی
کولونوسکوپی خطرات کمی دارد. جدی ترین عارضه، پاره شدن روده است، اگرچه اتفاقی بسیار نادر می باشد. پاره شدن، می تواند باعث شود که محتویات روده به داخل شکم منقل شود که بسیار خطرناک است. در صورت بروز پارگی، عمل جراحی لازم خواهد بود.
سایر خطرات احتمالی شامل خونریزی از محل بیوپسی یا حذف پولیپ است. بعضی افراد ممکن است واکنش های نامطلوبی را به داروهای کولونوسکوپی یا داروهایی که در طی مراحل درمان دریافت می کردند، داشته باشند.
چشم انداز
در حالی که آماده شدن برای کولونوسکوپی می تواند برای فرد ناخوشایند باشد، اما یک پروسه حیاتی برای اطمینان پیدا کردن از معاینه ای موفق است.
اگر پزشک نتواند به اندازه کافی از روده بزرگ را ببیند، ممکن است کولونوسکوپی دیگری را انجام دهد تا اطمینان حاصل کند که چیزی را از دست نداده است.
اگر کولونوسکوپی بافت سرطانی را نشان دهد، پزشک توصیه های پیگیری را انجام خواهد داد.
اختصاصی وردنگار – هرگونه کپی برداری با نام و لینک دهی مستقیم مجاز است
