دلمه یکی از خوش‌طعم‌ترین غذاهای ایرانی است که به اشکال مختلفی تهیه می‌شود و اغلب مورد پسند بسیاری از افراد نیز قرار می‌گیرد. منظور از اشکال مختلف دلمه، دلمه برگ مو، دلمه فلفل‌دلمه، دلمه کلم‌برگ، دلمه بادمجان، دلمه گوجه فرنگی و … است. معمولاً مواد تشکیل دهنده‌ی داخل تمام اشکال دلمه یکسان هستند و تنها طرز پخت آن‌ها اندکی با یکدیگر تفاوت دارد. در این نوشتار قصد داریم طرز پخت دلمه گوجه فرنگی که یکی از خوش‌طعم‌ترین دلمه‌هاست را به شما آموزش دهیم. با ما همراه باشید.
مواد لازم جهت تهیه‌ی دلمه گوجه فرنگی
مواد مورد نیاز برای تهیه‌ی ۵ عدد دلمه گوجه فرنگی شامل موارد زیر است:
- ۵ عدد گوجه فرنگی تازه و بزرگ
- نصف پیمانه برنج خام
- ۲ قاشق غذاخوری پیاز داغ
- ۲ قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی
- ۳/۱ پیمانه لپه‌ی خام
- ۶ قاشق غذاخوری سبزی دلمه تازه و خرد شده (سبزی دلمه همان سبزی‌های معطر شامل جعفری، گشنیز، ترخون و نعناع است، برخی دلمه را حتی با استفاده از یک قلم از این سبزی‌ها نیز تهیه می‌کنند. در صورت در دسترس نبودن سبزی تازه می‌توان از ۳ قاشق غذاخوری سبزی دلمه‌ی خشک‌شده نیز استفاده کرد. سبزی دلمه‌ی خشک‌شده را می‌توانید از فروشگاه‌ها، سوپرمارکت‌های بزرگ و عطاری‌ها تهیه نمایید).
- ۲ عدد پیاز خام
- آبغوره به میزان لازم
- در صورت تمایل ۱ قاشق مرباخوری شکر
- روغن ۵ قاشق غذاخوری
- گوشت چرخ‌کرده ۱۵۰ گرم
- نمک، فلفل و زرچوبه به میزان دلخواه
دو نکته
۱- مقادیر ذکر شده برای تهیه‌ی دلمه گوجه فرنگی به‌صورت تقریبی و برای ۵ عدد دلمه است. در صورتی‌که قصد دارید تعداد بیشتری دلمه تهیه کنید، مقدار مواد مورد نیاز را با همین نسبت‌ها افزایش دهید.
۲- می‌توانید برای پختن دلمه به جای گوشت از سویا استفاده کنید. برای این کار ۲ پیمانه سویای ریز را برای چند دقیقه در آب خیسانده و پس از آن آبکشی نمایید تا برای استفاده آماده باشد.
مراحل پخت دلمه گوجه فرنگی
مرحله‌ی اول:
در مرحله‌ی اول باید لپه را بپزیم. نکته‌ای که در مورد پخت لپه و دیگر حبوبات، به غیر از عدس، باید به آن توجه داشت این است که این مواد باید پیش از پخت برای مدتی در آب باقی بمانند. این مدت می‌تواند تا ۲۴ ساعت هم به طول بیانجامد. خیساندن حبوبات در آب نه‌تنها باعث می‌شود تا نفخ آن‌ها گرفته شود، بلکه سبب فعال شدن آنزیم‌هایی می‌گردد که باعث جذب بهتر مواد مغذی حبوبات در روده می‌گردد. توجه داشته باشید که زمانی که حبوبات را برای خیس خوردن داخل آب قرار داده‌اید، هر چند ساعت یک بار آب آن را تعویض نمایید.
پس از خیس خوردن لپه‌ها آن‌ها را بدون افزودن نمک می‌پزیم و پس از آن‌که به خوبی پخته شدند، آب‌کش نموده و در ظرفی مناسب می‌ریزیم.
مرحله‌ی دوم:
برنج را در آب در حال جوش می‌ریزیم و منتظر می‌شویم تا نرم شده و زمان آب‌کش کردن آن فرا برسد. سپس برنج را آب‌کش می‌کنیم و در ظرفی جدا می‌ریزیم.
مرحله‌ی سوم:
در این مرحله پیاز داغ، مقدار کمی روغن، نمک، زرچوبه، فلفل و گوشت را در ماهیتابه ریخته و تفت می‌دهیم. تفت دادن این مواد باید تا زمانی ادامه پیدا نماید که گوشت کاملاً پخته شود. در صورتی‌که به جای گوشت از سویا استفاده می‌کنید از روغن بیشتری استفاده نمایید و دقت داشته باشید تا سویا بیش از اندازه تفت داده نشده و سفت نگردد.
مرحله‌ی چهارم:
در این مرحله برنج و لپه‌ای را که از پیش پخته‌ایم به مواد داخل ماهیتابه اضافه می‌کنیم و مجدداً اندکی تفت می‌دهیم. در آخر در صورت استفاده از سبزی تازه ۴ قاشق و در صورت استفاده از سبزی خشک ۲ قاشق از آن را به موادی که تفت داده‌ایم اضافه می‌کنیم و باز هم برای مدت بسیار کمی تفت می‌دهیم. در این مرحله باید مراقب سرخ شدن بیش از اندازه‌ی سبزی‌ها و سوختن آن‌ها بود.
ترکیب به دست آمده مواد داخل دلمه را تشکیل می‌دهد.
مرحله‌ی پنجم:
در این مرحله تهیه‌ی سس دلمه را آغاز می‌کنیم. برای این‌کار ابتدا پیازهای خام را به‌صورت تقریباً درشت خرد کرده و با روغن در ماهیتابه تفت می‌دهیم. پیش از آن‌که پیازها کاملاً سرخ و طلایی‌رنگ شوند، رب گوجه فرنگی، نمک، فلفل و زرچوبه را به آن اضافه می‌کنیم و مجدداً تفت می‌دهیم. پس از آن‌که مقداری این مواد را تفت دادیم مابقی سبزی دلمه را به این ترکیب اضافه می‌کنیم و به تفت دادن ادامه می‌دهیم.
مرحله‌ی ششم:
در این مرحله باید یک لیوان آب را به ترکیبی که داخل ماهیتابه قرار دارد و در واقع مواد سس دلمه را تشکیل می‌دهد، اضافه کنیم. در این مرحله تا حدی سلیقه‌ی شخصی افراد دخیل است. برخی از افراد علاقه‌ای به اضافه کردن آبغوره به سس دلمه ندارند و برخی دیگر هم دوست دارند تا با افزودن شکر و آبغوره طعمی ملس به دلمه بدهند. به هر صورت انتخاب با شماست اما در هر حال بایستی یک لیوان آب را به مواد تشکیل دهنده‌ی سس دلمه اضافه کنید و اجازه دهید تا برای مدت کوتاهی روی شعله‌ی کم حرارت دیده و جا بیفتد. دقت داشته باشید که سس دلمه باید کاملاً قوام آمده باشد، چرا که آبکی بودن سس باعث می‌شود تا گوجه‌های دلمه بیش از اندازه نرم شوند و حالت و فرم خود را از دست بدهند.
مرحله‌ی هفتم:
در این مرحله پس از آن‌که قسمت بالایی گوجه‌ها را با چاقو برش دادیم، داخل آن را با دقت و با استفاده از یک قاشق مرباخوری خالی می‌کنیم. پس از خالی کردن گوجه‌ها، ترکیبی که تهیه‌ی آن در مرحله‌ی چهارم به پایان رسید را داخل گوجه فرنگی ریخته و با قاشق یا دست به آن فشار می‌آوریم تا فشرده شود. البته دقت کنید که فشار به اندازه‌ای نباشد که باعث آسیب دیدن انتهای گوجه فرنگی گردد.
پس از آن‌که نیمی از گوجه فرنگی از مواد دلمه پر شد، مقداری از سس دلمه را روی آن ریخته و مجدداً با مایه‌ی دلمه، گوجه فرنگی را پر می‌کنیم. افزودن سس دلمه به قسمت میانی گوجه فرنگی باعث می‌شود تا دلمه طعم‌دارتر و نرم‌تر گردد. پس از آن‌که گوجه‌ها پر شدند قسمت بالایی آن‌ها را مجدداً روی گوجه فرنگی‌ها قرار می‌دهیم.
مرحله‌ی هشتم:
در این مرحله قسمت داخلی گوجه فرنگی را خرد یا له کرده و با سس دلمه ترکیب می‌کنیم و کمی تفت می‌دهیم. دقت کنید که این سس نباید خیلی رقیق باشد چرا که گوجه فرنگی زود می‌پزد و در صورت رقیق بودن سس، با یک ترکیب قوام نیافته روبرو خواهیم بود. پس از این کار سس دلمه را در قابلمه‌ای مناسب می‌ریزیم و دلمه‌ها را داخل قابلمه می‌چینیم. اندازه‌ی قابلمه باید به‌گونه‌ای باشد که گوجه فرنگی‌ها تمام فضای آن را پر کنند.
مرحله‌ی نهم:
در قابلمه را بگذارید و اجازه دهید تا گوجه فرنگی‌ها در حدود یک ربع حرارت ببینند و پخته شوند. پس از این‌که گوجه فرنگی‌ها پختند، می‌توانید آن‌ها را در ظرف مناسب سرو کنید و سس داخل قابلمه را نیز در کنار گوجه‌ها بریزید.
امیدوارم دلمه گوجه فرنگی خوشمزه‌ای را تجربه کنید.
هرگونه کپی برداری با نام وردنگار و لینک دهی مستقیم مجاز است
