کاربامازپین (Carbamazepine) دارویی از گروه داروهای ضدویروسی است و برای درمان صرع و نوروپاتی استفاده میشود. (معمولا نوعی نوروپاتی که بر عصب تریمینال مسئول انتقال اطلاعات حسی از چهره به مغز، به اصطلاح نوروپاتی سه گانه) تأثیر می گذارد. مکانیسم عمل این دارو به طور کامل روشن نشده است. تا کنون شناخته شده است که این دارو مانع از تخلیه نورون ها و انتشار امواج هیجانی می شود. کاربامازپین در درمان ضایعات تناسلی و کلونیک جزئی و عمومی نیز استفاده میگردد.
احتیاط
استفاده از کاربامازپین در شرایط زیر ممنوع است:
- در بیمارانی که دارای اختلال ریتم قلب (آریتمی) یا بلوک اتریواسترویی هستند. گزارش های مربوط به تاکی کاردی (افزایش ضربان قلب) دهلیزی ناشی از کاربامازپین و بلوک اتریوژنیکال گزارش شده است و بنابراین این دارو در این بیماران نباید استفاده شود.
- در بیمارانی که دارای تعداد پلاکت کم در خون، تعداد گلبول قرمز کم یا تعداد گلبولهای سفید خون کم و همچنین در بیماران مبتلا به اختلالات مغز استخوان هستند. مطالعات متعدد نشان داده است که کاربامازپین می تواند باعث سرکوب مغز استخوان و در نتیجه آن، ترومبوسیتوپنی (کمبود پلاکت در خون) و لکوپنی (کمبود گلبولهای سفید در خون) شود. اگر علائم ترومبوسیتوپنی را متوجه شدید (مانند خونریزی طولانی مدت، خونریزی آسان، خونریزی بینی، خون در ادرار ) یا علائم لکوپنی (علائم آنفلوانزا، خستگی، سرماخوردگی مکرر یا تمایل قوی برای نوشیدنی های گرم) بلافاصله مصرف را قطع و با پزشک خود تماس بگیرید.
- در بیماران مبتلا به آسیب کبدی. آسیب کبدی ناشی از استفاده از این دارو گزارش شده است.
- در بیمارانی که دارو برای درمان افسردگی از نوع مهار کننده های به اصطلاح MAO (مثلا مکلبباید، ایزوکاربوکازید، سلگیلین و فنلزین) مصرف میکنند. استفاده همزمان باعث افزایش خطر سندرم سروتونین می شود که با وجود عوارض جانبی جدی مشخص می شود.
- اگر متوجه افکار خودکشی شدید، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید. بسیار مهم است که این اطلاعات را از خانواده و پزشکان پنهان نکنید تا بتوانند به شما کمک کنند
- قبل از شروع درمان و سپس به طور منظم در طول دوره درمان، آزمایش کبد (با استفاده از یک آزمایش ساده خون برای تعیین سطح آنزیم های کبدی مانند AST و ALT) انجام دهید و مورد بررسی قرار گیرد. اگر سطح آنزیم های کبدی (AST و ALT) دو تا سه برابر بیشتر از توصیه و سطح نرمال باشد، جایگزینی کاربامازپین با سایر داروهای ضد صرعی باید مورد توجه قرار گیرد.
- در مواردی واکنش های جانبی پوستی جدی و کشنده مانند: نکرولیز اپیدرمی سمی و سندرم استیونز-جانسون در طول درمان کربامازپین گزارش شده است.
کاربامازپین، بارداری و تغذیه با شیر مادر
FDA (سازمان غذا و داروی ایالات متحده) و TGA استرالیا این دارو را در گروه D طبقه بندی می کنند – داروهایی که هنگام حاملگی به جنین آسیب میزنند! در یک مطالعه که شامل ۱۲۵۵ زن باردار که از این دارو در دوران بارداری استفاده می کرد، متوجه شدیم که کاربامازپین خطر ابتلا به ناهنجاری را افزایش می دهد:
- ناهنجاری در شکم
- نقص لوله عصبی
- اختلالات قلب و عروق
- اختلالات دستگاه ادراری
به همین دلیل استفاده از کاربامازپین در دوران بارداری توصیه نمی شود. با این حال، گاهی اوقات پزشکان این دارو را به زنان باردار توصیه می کنند زیرا تشنج های صرعی، اگر درمان نشده باشند، ممکن است به هر دو مادر و نوزاد آسیب برسانند.
مادرانی که از این دارو استفاده می کنند، میتوانند نوزادانشان را با شیر مادر تغذیه نمایند، اما اگر بیش از حد خواب آلودگی یا واکنش های آلرژیک روی پوست نوزادان رخ دهد، باید سریعا از تغذیه کودک با شیر مادر اجتناب نمایند.
نحوه مصرف
بزرگسالان
- دوز شروع اولیه ۲۰۰-۲۰۰ میلی گرم یک بار یا دو بار در روز است. دوز نگهداری ۲۰۰-۴۰۰ میلی گرم دو یا سه بار در روز است. حداکثر دوز روزانه ۲۰۰۰ میلیگرم است.
- دوز توصیه شده برای درمان نورالژی تریمینال ۲۰۰ میلی گرم است که سه تا چهار بار در روز است.
- دوز اولیه توصیه شده در درمان نوروپاتی دیابتی ۱۰۰ میلی گرم یک بار یا دو بار در روز است. این دوز می تواند به تدریج به میزان ۲۰۰ میلی گرم به ازای هر سه تا چهار بار در روز افزایش یابد.
- قرص باید با آب و به طور مستقل از وعده های غذایی بلعیده شود.
فرزندان
- در کودکان ۵-۱۰ ساله، دوز توصیه شده ۲۰۰ میلی گرم دو یا سه بار در روز است.
- در کودکان ۱۰ تا ۱۵ ساله، دوز توصیه شده ۶۰۰-۱۰۰۰ میلی گرم در روز است.
- کودکان زیر ۵ سال باید از شربت کاربامازپین استفاده کنند.
- برای کودکان کمتر از ۴ سال، دوز اولیه ۲۰ تا ۶۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز است.
- در کودکان زیر سن ۱ سال، دوز توصیه شده ۱۰۰-۲۰۰ میلی گرم در روز است.
فعل و انفعالات (تداخلات دارویی)
از آنجایی که کاربامازپین قوی القا کننده آنزیم CYP3A4 مسئول متابولیسم هزاران دارو است، کاربامازپین با بسیاری از داروها تعامل دارد:
- آنتی بیوتیک ها (کلاریترومایسین، تلییدرومایسین، اریترومایسین و آزیترومایسین)
- داروهای ضد افسردگی (مهارکننده های MAO، مهار کننده های بازجذب سروتونین انتخابی و ضد افسردگی های سه حلقه ای)
- داروهای ضد قارچی (کتوکونازول، وریکونازول، آنترواکونازول، فلوکونازول و غیره)
- آنتی هیستامین های مورد استفاده برای درمان واکنش های آلرژیک (مانند لوراتادین)
- آنتیپسیکتومی (اولانزاپین، کلوزاپین، آریپ پیپرازول، لوگزاپین و غیره)
- استازولامید – داروئی که در درمان گلوکوم استفاده می شود
- مهار کننده های تجمع پلاکت (به عنوان مثال کلوپیدوگرل و تیکلوپیدین)
- آب گریپ فروت
- مخمر سنت جان
- داروهای ضد آسم (آمینوفیلین و تئوفیلین)
- داروهای مورد استفاده برای درمان سل (مثل ریفامپیسین و ایزونیزید)
در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
اثرات جانبی کاربامازپین
کاربامازپین ممکن است عوارض جانبی زیر را ایجاد کند:
- آتاکسیا (ناهماهنگی حرکات عضلات)
- خواب آلودگی
- خستگی
- دید دوگانه
- حالت تهوع
- استفراغ
- واکنش های آلرژیک پوست
- لکوپنی (کاهش تعداد گلبولهای سفید)
- ترومبوسیتوپنی (کاهش تعداد پلاکت های خون)
- ائوزینوفیلی (کاهش تعداد نوعی ازگلبولهای سفید)
- پانسیوتوپنی (نوعی بیماری خونی)
- کم خونی
- آگرانولوکیتوسیس
- لکوسیتوز (افزایش گلبولهای سفید)
- لنفادنوپاتی
- پورفیری متناوب حاد
- مننژیت آسپتیک
- احتباس ادرار
- هذیان
- بی اشتهایی
- افسردگی
- افکار خودکشی
- دیزارتیا (اختلال صحبت کردن)
- کنجنکتوییت (قرمزی و التهاب چشم)
- گلوکوم
- دهان خشک
- گلسیتیس
- پانکراتیت
- استوماتیت (آفت دهان)
- هپاتیت کلستاتیک
- لوپوس اریتماتوی سیستمیک
- آلوپسی (ریزش مو)
- هیرسوتیسم
- ناتوانی جنسی
- اولیگوس پریما
- استنوسپرمی (کم تحرکی اسپرم)
هرگونه کپی برداری با نام وردنگار و لینک دهی مستقیم مجاز است
نظرات بسته شده است.