کوفته تبریزی یکی از خوش‌خوراک‌ترین غذاهای سنتی ایران است که همان‌گونه که از نام آن برمی‌آید، جزو غذاهای محلی شهر تبریز می‌باشد. یکی از مواد اولیه‌ی اصلی در دستور پخت اصلی این غذا گوشت چرخ‌کرده است. اما ممکن است برخی از افراد به دلیل رژیم‌غذایی خاص و یا بیماری‌ای که دارند، تمایلی به خوردن گوشت نداشته باشند. از همین روی تصمیم گرفتیم تا طرز تهیه‌ی این غذای خوشمزه را بدون استفاده از گوشت آموزش دهیم تا این افراد نیز بتوانند آن را در منزل تهیه نموده و از مزه‌‌اش لذت ببرند. با ما همراه باشید تا شیوه‌ی پخت این غذای گیاهی، یعنی کوفته تبریزی بدون گوشت را مرحله به مرحله دنبال کنیم.
مواد اولیه‌ی لازم برای تهیه‌ی کوفته تبریزی بدون گوشت برای شش نفر
- برنج: ۲ پیمانه
- لپه: ۱ پیمانه
- سویای ریز: ۱ پیمانه
- پیاز متوسط: ۱ عدد
- آرد نخودچی یا آرد لپه: ۳ قاشق سوپ خوری
- سبزی‌های معطر خورد شده مثل ترخون و مرزه: ۱ پیمانه
- رب گوجه‌فرنگی: ۲ قاشق سوپ خوری
- زرچوبه: ۱ قاشق چایخوری
- ادویه: ۱ قاشق چایخوری
- نمک، فلفل و روغن به اندازه‌ی لازم
مواد اولیه‌ی لازم برای داخل کوفته تبریزی گیاهی
- پیاز داغ: ۳ قاشق سوپ خوری
- قیسی: نصف پیمانه
- کشمش: نصف پیمانه
- زرشک: نصف پیمانه
- آلو: نصف پیمانه
طرز تهیه‌ی کوفته تبریزی بدون گوشت
مرحله‌ی اول:
یک پیمانه سویای ریز را در مقدار کمی آب خیس کنید. توجه داشته باشید که مقدار آب تنها باید به اندازه‌ای باشد که تنها سویا را خیس کند، از غوطه‌ور کردن سویا در آب خودداری کنید.
مرحله‌ی دوم:
یک پیمانه لپه را به اندازه‌ی روی حرارت قرار دهید که به حالت نیم‌پز درآید.
مرحله‌ی سوم:
از چند ساعت پیش از شروع تهیه‌ی کوفته تبریزی بدون گوشت دو پیمانه برنج را در آب قرار دهید تا به‌خوبی خیس بخورد. سپس آن را روی حرارت متوسط تا حدی بپزید که برنج مقداری نرم شود اما هنوز هم جای پخت داشته باشد. برای آن‌که مطمئن شوید پخت برنج به میزان کافی صورت گرفته، مدام آن را چک کنید و هر زمان دیدید که برنج نرم شده اما وسط آن هنوز سفت است، حرارت زیر آن را خاموش کنید. سپس برنج را آبکش نمایید.
مرحله‌ی چهارم:
در این مرحله سویا را که اکنون نرم شده، درون یک آبکش مناسب بریزید و روی آن آب سرد بگیرید. سپس با دست سویا را بفشارید تا مطمئن شوید که داخل آن آبی وجود ندارد. بعد از این کار سویا، برنج و لپه را یا در غذاساز بریزید و یا چرخ کنید.
مرحله‌ی پنجم:
در این مرحله به مواد چرخ‌شده در مرحله‌ی قبلی، ادویه و زرچوبه و نمک و فلفل اضافه کنید و خوب به هم بزنید. سپس آرد نخودچی یا آرد لپه را به خمیر به دست آمده اضافه کنید و آن را کاملاً ورز دهید تا ترکیب یکدستی حاصل شود.
مرحله‌ی ششم:
در این مرحله، که نیاز به اندکی صبر و حوصله دارد، باید ترکیبی را که در مرحله‌ی پنجم به دست آمد، برای مدت ۲۴ ساعت در یخچال قرار دهید. اما باید هر ۲ دوساعت یک بار این ترکیب را از یخچال خارج نمایید، ۲/۱ استکان آب سرد به آن اضافه کنید و هر بار خمیر را خوب و کامل ورز دهید و مجدداً خمیر را در یخچال قرار دهید.
همان‌گونه که گفته شد، این مرحله ممکن است تا حدی خسته‌کننده باشد و حوصله‌ی شما را سر برد اما به هر صورت هر که طاووس خواهد، جور هندوستان کشد!
مرحله‌ی هفتم:
پس از گذشت ۲۴ ساعت، باید برای تهیه‌ی سس کوفته اقدام نمایید. برای این کار ۱ عدد پیاز متوسط را نگینی خرد نموده و اندکی تفت دهید. سپس رب گوجه‌فرنگی و همچنین زرچوبه و ادویه را به آن اضافه کنید و مجدداً مقداری تفت دهید. پس از این که این مواد به‌خوبی با یکدیگر ترکیب شدند، مقداری آب داخل ظرفی که مواد داخل آن در حال حرارت دیدن هستند، بریزید و بگذارید تا ترکیب با شعله‌ی کم بجوشد تا مایعی غلیظ به دست آید. این مایه همان سس کوفته است.
دقت داشته باشید که ظرفی که برای این مرحله انتخاب می‌کنید بهتر است همان قابلمه‌ای باشد که قرار است کوفته‌ها را برای پخت داخل آن قرار دهید. علاوه بر این شعله‌ی زیر این ترکیب و آب آن باید به اندازه‌ی باشند که در مرحله‌ی آخر که می‌خواهید کوفته‌ها را داخل این قابلمه قرار دهید، یک مایه‌ی غلیظ به دست آمده باشد.
مرحله‌ی هشتم:
در این مرحله باید ترکیب داخل کوفته را آماده کنید. بهتر است مدتی پیش از رسیدن به این مرحله آلو و قیسی را در آب قرار دهید تا خیس بخورد. آلو و قیسی خیس خورده را با پیاز داغ، زرشک و کشمش ترکیب کنید. موادی که داخل کوفته قرار می‌گیرند، تا حدی حالت دلخواه دارند، به‌عنوان مثال می‌توانید از گردو، خرما و … نیز در مواد داخل کوفته استفاده کنید.
مرحله‌ی نهم:
در این مرحله از ترکیب چرخ‌کرده‌ی کوفته ،که اکنون کاملاً چسبنده شده، مقداری بردارید و آن را با استفاده از دست به شکل یک توپ کوچک درآورید. سپس با دست قسمت میانی را را فشار دهید و مقداری از مایه‌ی داخل کوفته را داخل گودی ایجاد شده بریزید و دوباره سعی کنید تا با پر کردن گودی، کوفته را به شکل توپ درآورید. به همین ترتیب یک‌یک تمامی کوفته‌ها را آماده نمایید.
مرحله‌ی دهم:
در این مرحله کوفته‌ها را دخل قابلمه‌ای قرار دهید که سس کوفته در آن در حال جوشیدن است. پس از آن‌که تمامی کوفته‌ها را داخل قابلمه قرار دادید در آن را بگذارید و آن را یک ساعت با شعله‌ی نسبتاً زیاد بپزید. پس از پختن کوفته‌ها آن را در ظرفی مناسب سرو نمایید و روی آن از سس موجود در قابلمه بریزید.
چند نکته برای بهتر شدن کوفته تبریزی بدون گوشت
- در مرحله‌ی ورز دادن خمیر کوفته، هر چه خمیر را بیشتر ورز دهید خمیر بهتری حاصل می‌شود و احتمال وا رفتن خمیر هنگام پخت کمتر می‌شود.
- برای سبزی کوفته می‌توانید از انواع سبزیجات معطر استفاده کنید و در این مورد محدودیتی وجود ندارد.
- در ۲۰ دقیقه‌ی اول پخت بهتر است در قابلمه را نگذارید.
- بهتر است لپه‌ها را دست‌کم ۳ ساعت پیش از پخت در آب قرار دهید تا خیس بخورند.
- نسبت مواد اولیه برای وا نرفتن کوفته بسیار مهم است. در صورتی‌که قصد دارید برای افراد بیشتر یا کمتری کوفته درست کنید، مواد اولیه را به نسبت‌های ذکر شده در همین نوشته زیاد یا کم نمایید.
اختصاصی وردنگار؛ هرگونه کپی برداری با نام و لینکدهی مستقیم مجاز است
